អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
×![]()
ដូចទៅនឹងសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក លោក ចន ឃេរី (Jonh Kerry) បានទៅដល់ទីក្រុងវៀងចន្ទន៍នៃប្រទេសឡាវកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ និងជួបពិភាក្សាជាមួយនឹងប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ឡាវ និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ នៅថ្ងៃទី២៥ ខែមករានេះផងដែរ។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ ធ្វើឡើងដើម្បីរឹតចំណងការទូតទ្វេភាគី រវាងប្រទេសទាំងពីរ រួមជាមួយនឹងបញ្ហាប្រវត្តិសាស្ត្រផងដែរ។ ជាពិសេសនោះ វត្តមានលោកឃេរីទៅកាន់ទឹកដីឡាវជាលើកដំបូងនេះ ក៏ជាការចាប់ដៃឡាវ មុនពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលអាមេរិក-អាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន ស្របពេលដែលឡាវ ធ្វើជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំនេះផងដែរនោះ។ 
នៅថ្ងៃចន្ទ ទី២៥ ខែមករា នេះ ប្រមុខការទូតអាមេរិក លោក ចន ឃេរី ចាប់ផ្តើមដំណើរទស្សនកិច្ចខ្លួន ជាលើកដំបូងក្នុងទឹកដីឡាវ ដែលជាធា្លប់ជាសមរភូមិក្តៅក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនដែលអាមេរិក បានទម្លាក់គ្រាប់បែបរាប់ពាន់គ្រាប់នៅទីនោះ។ យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក នៅថ្ងៃទី១៥ ខែមករាកន្លងទៅជំនួបរបស់ លោក ឃេរី ជាមួយ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ថុងសិង ថាមម៉ាវង់ (Thongsing Thammavong) និងសមភាគីរបស់លោក គឺរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឡាវ លោក ថុងឡួន ស៊ីស៊ូលិត (Thongloun Sisoulith) ផ្តោតសំខាន់លើកិច្ចប្រជុំកំពូលអាមេរិក និងអាស៊ាន នៅរដ្ឋ California និងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន ដែលឡាវនឹងត្រូវធ្វើជាប្រធាននៅឆ្នាំ២០១៦។
ឆ្នាំ២០១៦នេះ ឡាវ ធ្វើជាប្រធានអាស៊ានជាលើកទី២របស់ខ្លួន ក្រោយចូលជាសមាជិកតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៧។ ជាប្រធានអាស៊ាន ឡាវត្រូវទទួលបន្ទុកក្នុងការសម្របសម្រួលនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំជាមួយដៃគូសន្ទនាផ្សេងទៀតដែលរាប់បញ្ចូលទាំងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អាមេរិក។ ហើយវត្តមានរបស់លោក ចន ឃេរីទៅកាន់ទឹកដីឡាវ ក៏មិនមែនជារឿងចៃដន្យដែរ ពោលគឺនេះ គឺជាដំណើរនៃការសម្រួលផ្លូវសម្រាប់កិច្ចប្រជុំរបស់ខ្លួនជាមួយនឹងប្រធានអាស៊ាន ដែលមាននិន្នាការខ្លាំងទៅរកមហាអំណាចក្នុងតំបន់ចិន។ មួយវិញទៀត នោះ វាក៏ជាការផ្សាភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងគ្នាឡើងវិញរវាងអាមេរិកដែលបានបន្សល់កេរដំណែលសង្គ្រាមជាច្រើននៅក្នុងទឹកដី។
១.ប្រវត្តិទំនាក់ទំនងការទូតអាមេរិកនិងឡាវ
តាមពិតអាមេរិក បានចាប់ផ្តើមចងភា្ជប់ចំណងការទូតជាមួយនឹងឡាវតាំងពីឆ្នាំ១៩៥៥មកម្ល៉េះ ពោលគឺបន្ទាប់ពីឡាវ បានប្រកាសឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៥៤ពីម្ចាស់អាណានិគមបារាំង។ តែចាប់ពីឆ្នាំ១៩៦៤ឡាវ បានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិល និងសង្គ្រាមឥណ្ឌូចិន ដែលក្នុងនោះ ឡាវ ក៏បានទទួលរងគ្រោះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរពីការទម្លាក់គ្រាប់បែកដោយសហរដ្ឋអាមេរិក។ របាយការណ៍ Legacies of War ក្នុងអំឡុង សង្គ្រាមឆ្នាំ១៩៦៤ ទៅ ឆ្នាំ១៩៧៣ ដែលគេស្គាល់ថាជាសង្គ្រាមសម្ងាត់( Secret War) យន្តហោះ សង្គ្រាមអាមេរិក បានទម្លាប់គ្រាប់បែកជាងពីរលានតោន ទៅលើដីឡាវដែលជាប់នឺងព្រំដែនវៀត ណាមភាគខាងជើង។ ប្រជាជនជាច្រើន បានស្លាប់ និងផ្ទៃដីរាប់ហិកតាត្រូវបានគ្រប់ដណ្តប់ទៅដោយគ្រាប់បែកមិនទាន់ផ្ទុះ ដែលបង្កឲ្យមានភាពលំបាកដល់ប្រជាជនឡាវ បច្ចុប្បន្នក្នុងការបង្កបង្កើនផល ក៏ដូចជាសាងសង់សំណង់ផ្សេងៗ។
ក្រោមបដិវត្តន៍ផ្តួលរំលំរបបស្តេចនៅឆ្នាំ១៩៧៥ ឡាវ បានប្រកាន់យករបបកម្មុយនីស ដែលធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិក និងឡាវ កាន់តែឃា្លតឆ្ងាយ។ តែនៅឆ្នាំ១៩៩២ អាមរិក និងឡាវ បានកសាងចំណងការទូតទ្វេភាគីឡើងវិញ។ ខុសពីវៀតណាម ដែលទទួលរងនូវគ្រោះដោយសារការទម្លាក់គ្រាប់ដោយអាមេរិក រដ្ឋដែលគ្មានដែនសមុទ្រមួយសោះ ឡាវ ពិបាកនឹងចងសម្ពន្ធ័ជាមួយគ្នា ដ្បិតកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងរបបនយោបាយ។
២. វត្តមានលោកឃេរី ដើម្បីសម្រួលផ្លូវសម្រាប់លោក អូបាម៉ា
បើទោះបីជាអាមេរិក និងឡាវ បានចងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយគ្នាតាំងពីឆ្នា១៩៥៥ក៏ដោយ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកដំបូងគេបង្អស់ ដែលបានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់ឡាវ គឺទើបតែធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ២០១២តែប៉ុណ្ណោះ។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសដំបូងគេរបស់អាមេរិកដែលបានឈានជើងនៅទឹកដីឡាវ នោះគឺអតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន។ ចំណែកលោក ចន ឃេរី គឺជាប្រមុខការទូតទី២ ដែលមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសឡាវ។
ដោយសារតែកេរតំណែលរបស់អាមេរិកជាគ្រាប់បែករាប់លានតោន បានបន្សល់ទុកនៅក្នុងទឹកដីឡាវ ក៏ដូចជារបបនយោបាយផ្ទុយគ្នាផងដែរនោះ ធ្វើឲ្យអាមេរិក ពិបាកក្នុងការចងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយឡាវ ដើម្បីបង្កើនឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ បើយោងតាម Legacies of War មកទល់ពេលនេះ អាមេរិក បានចំណាយលុយប្រមាណ១៧លានដុល្លារ ដើម្បីប្រតិបត្តិការក្នុងការដោះគ្រាប់បែកទៅលើតំបន់ដែលជាកេរតំណែងសង្គ្រាមទាំងនោះ។ ជំនួសដោយនយោបាយការបរទេសជាមួយ អាមេរិក ចិន បានចងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយនឹងឡាវយ៉ាងស៊ីជម្រៅ តាមរយៈការវិនិយោគស្ទើរតែគ្រប់វិស័យ នៅក្នុងប្រទេសឡាវ។
ទោះជាវត្តមានលោក ចន ឃេរី ត្រូវបានគេរំពឹងថា មិនសូវមានឥទ្ធិពលទៅកាន់គោលនយោបាយការបទេសឡាវក៏ដោយ វាគឺជារឿងដែលចាំបាច់បំផុត ដែលលោកត្រូវតែងាកមកចាប់ដៃជាមួយនឹងឡាវ។ ហើយនោះ គឺដោយតែឡាវ គឺជាតួអង្គដ៏សំខាន់ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន និងជាអ្នកសម្រួលកិច្ចការទាំងអស់ក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន។ អ្វីគួរកត់សម្គាល់នោះ នៅថ្ងៃទី១៥ និង១៦ កុម្ភៈខាងមុខ អាមេរិក នឹងបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលជាលើកដំបូង ជាមួយមេដឹកនាំអាស៊ាននៅក្នុងរដ្ឋ California និងចុងឆ្នាំនេះ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា នឹងធ្វើដំណើរទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អាមេរិក នៅក្នុងក្រុងវៀងចន្ទន៍ផងដែរ។ វត្តមានរបស់លោក អូបាម៉ា នៅក្នុងទឹកដីឡាវ ធ្វើឲ្យលោកក្លាយជាប្រធានាធិបអាមេរិកដំបូងគេបង្អស់ដែលបានទៅដល់នៅទីនោះ។ ទោះចង់ ឬមិនចង់ ប្រមុខការទូតអាមេរិក ត្រូវតែឆ្លៀតឱកាសខ្លះ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចមកកាន់តំបន់អាស៊ី ដើម្បីឱបក្រសោបឡាវ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
