អន្តរជាតិ
ដល់ពេលរុស្ស៊ីងាកមកក្រសោបតំបន់អាស៊ានហើយ?
× នយោបាយការបរទេសរុស្ស៊ីចាប់ផ្តើមងាកមករកតំបន់អាស៊ីជាពិសេសតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍រយៈពេលចុងក្រោយ។ ការអញ្ជើញមេដឹកនាំអាស៊ានទៅកិច្ចប្រជុំពិសេសនៅរុស្ស៊ីខែឧសភាខាងមុខសុទ្ធសឹងតែជាផ្នែកមួយដែលបញ្ជាក់ថា រុស្ស៊ីស្រវាឱបតំបន់អាស៊ាន។ រុស្ស៊ីចង់ពង្រឹងភាពជាដៃគូ និងទំនាក់ទំនងរវាងសហគមន៍អាស៊ានជាមួយ សហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ាស៊ី និងអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃផងនៅពេលខាងមុខ។ ហើយរុស្ស៊ីកំពុងស្វែងរកទីផ្សារសម្រាប់ផលិតផលនិងទីផ្សារសព្វាវុធផង ព្រោះក្រៅពីមានប្រជាជនច្រើន រដ្ឋអាស៊ានមួយចំនួនកំពុងប្រជែងគ្នានាំអាវុធចូលស្របពេលជម្លោះសមុទ្រចិនកាន់តែក្តៅ។
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖
ឆ្នាំ២០១៦ នេះ ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី រុស្ស៊ីនិងអាស៊ានឈានដល់ខួបលើកទី២០ហើយ ហើយខួបរំលឹកការបង្កើតទំនាក់ទំនងផ្លូវការនេះ នឹងត្រូវរៀបចំឡើងជាពិសេសនិងលើកដំបូងបំផុតនៅទីក្រុង Sochi ប្រទេសរុស្ស៊ីនៅខែឧសភាខាងមុខ។ ការអញ្ជើញមេដឹកនាំអាស៊ាននេះធ្វើឡើងក្រោយពេលប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន ថ្លែងសុន្ទរកថាក្នុងសភាសហព័ន្ធថា រដ្ឋាភិបាលលោកមានបំណងចង់ពង្រឹទំនាក់ទំនងនិងភាពជាដៃគូរវាងអាស៊ាននិងសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ាស៊ី និងអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃផងដែរ។
អាចថា វាជាកិច្ចប្រជុំពិសេសមួយដោយសាររដ្ឋាភិបាលក្រេមឡាំងអញ្ជើញមេដឹកនាំអាស៊ានទាំង១០ទៅប្រជុំនៅរមណីយដ្ឋាន Sochi នៅសមុទ្រខ្មៅ ដូចដែលលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា អញ្ជើញមេដឹកនាំអាស៊ានទៅប្រជុំនៅកាលីហ្វរនីញ៉ាកាលពីពាក់កណ្តាលខែកុម្ភៈកន្លងទៅដែរ។ កិច្ចប្រជុំនាពេលខាងមុខ ក្រៅពីរំលឹកខួបទំនាក់ទំនង ២០ឆ្នាំ រុស្ស៊ីត្រៀមជជែកពីការឈានទៅពង្រឹងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ ជាពិសេសសន្តិសុខជាមួយប្រទេសអាស៊ានផង។ ហើយបើយោង រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរុស្ស៊ីលោក Sergei Lavrov ដែលស្រង់សម្តីដោយសារព័ត៌មាន Sputnik ចុងខែមករាកន្លងមក របៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំខែឧសភានឹងផ្តោតលើការប្រឹក្សានិងពិភាក្សាពីការបង្កើតភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចរវាងអាស៊ានជាមួយអង្គការតំបន់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ និងប្លុកសេដ្ឋកិច្ចដឹកនាំដោយរុស្ស៊ីសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ាស៊ី។
១.ប្រវត្តិសង្ខេបទំនាក់ទំនងរុស្ស៊ី អាស៊ាន
មុននឹងស្វែងយល់ឲ្យស៊ីជម្រៅពីការងាកមករកតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិករបស់ខ្លាឃ្មុំទឹកកករុស្ស៊ីនេះ គប្បីយល់ជាមុនពីប្រវត្តិត្រួសៗនៃទំនាក់ទំនង រុស្ស៊ី និងអាស៊ាន។
តាមពិតទៅក្រោយក្លាយជារដ្ឋស្នងសហភាពសូវៀត រុស្ស៊ីចាប់ផ្តើមបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយអាស៊ានភ្លាមៗ ពោលគឺក្នុងឆ្នាំ ១៩៩១ រហូតដល់ខែកក្កដា ឆ្នាំ ១៩៩៦ ប្រទេសនេះក្លាយជាដៃគូពិភាក្សារបស់អាស៊ាន។ តាំងពីពេលនេះមក ទំនាក់ទំនងរវាងអាស៊ាននិងរុស្ស៊ីត្រូវបានបង្កើតឡើងគ្របដណ្តប់លើច្រើនវិស័យ ទាំងសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ សន្តិសុខ និងសង្គមថែមទៀត។ ហើយភាគីទាំងពីរប្តេជ្ញាពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឲ្យកាន់តែប្រសើរនិងស៊ីជម្រៅ ឈរលើក្របខណ្ឌនៃកម្មវិធីសកម្មភាពគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ (CPA) និងដៃគូពិភាក្សា។
ថ្ងៃ ២៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០០៤ រុស្ស៊ីបានប្តេជ្ញាចិត្តចូលរួមការពារសន្តិសុខ សន្តិភាព និង ស្ថិរភាពតំបន់ដោយចូលជាភាគីនៃសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ (TAC) និងនៅឆ្នាំ ២០០៥ រុស្ស៊ីបានក្លាយជារដ្ឋអង្កេតការណ៍នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ប្រទេសនេះបានក្លាយជាសមាជិកពេញសិទ្ធិនៃកិច្ចប្រជុំនេះ។ ក្រៅពីរៀបរាប់ខាងលើ រុស្ស៊ីក៏ជាសមាជិកនៃវេទិកាតំបន់អាស៊ាន (ARF) កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានបូក (ADMM Plus) ជាដើមផងដែរ។
បើនិយាយបញ្ហាសន្តិសុខ រុស្ស៊ីនៅតែជាដៃគូសំខាន់សម្រាប់ប្រទេសក្នុងតំបន់ក្នុងការរក្សាសន្តិភាពសន្តិសុខ និងស្ថិរភាពជាដើម។ ដូចឃើញស្រាប់ហើយ ការប្រឆាំងភេរវកម្ម បទឧក្រិដ្ឋឆ្លងដែនជាដើមជាចំណុចស្នូលនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាស៊ាននិងរុស្ស៊ី។ ហើយប្រទេស អាស៊ាន ត្រូវការរុស្ស៊ីដើម្បីពង្រឹងកម្លាំងយោធារបស់ខ្លួនដែរព្រោះរុស្ស៊ីជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់អាវុធដ៏ធំបន្ទាប់ពីអាមេរិកលើពិភពលោកនេះ។
បើផ្តោតលើទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មវិញ កិច្ចព្រមព្រៀងនិងកម្មវិធីរួមជាច្រើនត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលអាស៊ាននិងរុស្ស៊ីបង្កើតឡើងតាំងពីក្លាយជាដៃគូពិភាក្សាផ្លូវការរបស់អាស៊ានមក។ ជាក់ស្តែង ទំហំសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីកើនឡើងរហ័ស។ បើយោងតាមរបាយការណ៍ក្រសួងការបរទេសរុស្ស៊ី គ្រាន់តែពីឆ្នាំ ២០១៣ ទៅដល់ ២០១៤ ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីមានកំណើន ១៣ ភាគរយ ដោយកើនពី ១៩.៩ពាន់លានដុល្លារ ដល់ ២២.៥ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ជារួមទំនាក់ទំនងអាស៊ាននិងរុស្ស៊ីស្ថិតនៅកម្រិតទាបណាស់បើប្រៀបធៀបជាមួយទំនាក់ទំនងរវាងអាស៊ាននិងអាមេរិក ដែលត្រូវដំឡើងដល់ដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រទៅហើយនោះ។ តែបើតាមស្ថានភាពរុស្ស៊ីនៅពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលក្រេមឡាំងប្រហែលជាកំណត់យុទ្ធសាស្ត្ររួចហើយថានឹងក្រសោបតំបន់អាស៊ាន និងពង្រឹងតួនាទីរបស់នៅក្នុងតំបន់វិញឲ្យខានតែបាន។
២.រុស្ស៊ីចង់ឈរជើងនៅអាស៊ីដែរ ពេលឃើញអាមេរិកនិងចិនប្រជែងគ្នាខ្លាំង
ការងាកមករកតំបន់អាស៊ីនេះគឺដោយសារ រុស្ស៊ីចង់បញ្ជាក់ឲ្យមហាអំណាចឯទៀតឃើញថា ខ្លួនក៏ជាមហាអំណាចអាស៊ីដែរ។ កន្លងមករុស្ស៊ីបោះបង់តំបន់អាស៊ី ឬអាចនិយាយថា រុស្ស៊ីមិនមានចំណាប់អារម្មណ៍លើការពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួននៅក្រៅតំបន់ប៉ុន្មានទេ។ នេះក៏ដោយសារ នយោបាយលោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន ផ្តោតលើនយោបាយបង្កើតរុស្ស៊ីជំនាន់ថ្មី ឬជាភាសាររុស្ស៊ីហៅថា« Novorossiya»។ នយោបាយនេះសំខាន់សំដៅលើការនាំយកសហភាពសូវៀតមកវិញ ដោយពង្រីកដែនឥទ្ធិពលរុស្ស៊ីនិងពង្រឹងអំណាចរុស្ស៊ីលើបណ្តារដ្ឋជិតខាងជាអតីតរដ្ឋសហភាពសូវៀតឯណោះ។ ប៉ុន្តែក្រោយវិបត្តិអ៊ុយក្រែនផ្ទុះឡើង ហើយលោកខាងលិចដាក់គំនៀបលើរុស្ស៊ីកាន់តែខ្លាំង រដ្ឋាភិបាលក្រេមឡាំងដឹងច្បាស់ថា រុស្ស៊ីមិនអាចបាត់បង់ឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់អាស៊ីឡើយ។
នេះក៏ដោយសារ រុស្ស៊ីមើលឃើញអាមេរិកក្រោមរដ្ឋបាលលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា អនុវត្តគោលនយោបាយពង្រឹងឥទ្ធិពលអាមេរិកឡើងវិញនៅអាស៊ីជោគជ័យ ហើយការប្រជែងអំណាចគ្នារវាងអាមេរិកនិងមហាយក្សចិន ជាពិសេសនៅក្នុងបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងក៏កាន់តែកើនឡើងខ្លាំងផង។ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញមើលឃើញពីសញ្ញាវិជ្ជមាននៅពេលដែលមហាអំណាចរុស្ស៊ីនឹងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយបណ្តារដ្ឋអាស៊ាននៅពេកខាងមុខ។
៣.ព្រោះទណ្ឌកម្មអ៊ុយក្រែន រុស្ស៊ីរត់រកទីផ្សារថ្មី ?
ការងាកមកពង្រឹង ទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយបណ្តារដ្ឋអាស៊ាននៅពេលនេះ ជាការងាកមករកទីផ្សារថ្មីសម្រាប់រុស្ស៊ី។ ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ រុស្ស៊ីរងគ្រោះខ្លាំង ដោយសារសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះព្រោះតែលោកខាងលិចដាក់ទណ្ឌកម្មច្រើនជំហាន។ ទំនិញរុស្ស៊ីមិនអាចនាំចូលផ្សារអឺរ៉ុប ហើយក្រុមហ៊ុនធំៗរុស្ស៊ីជាច្រើនស្ថិតក្នុងបញ្ជីខ្មៅថែមទៀត។ ដូច្នេះ អាចនិយាយបានថា ការប្រឹងពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយអាស៊ានជាការស្វែងរកទីផ្សាថ្មីរបស់រុស្ស៊ី។
អាស៊ានសំខាន់សម្រាប់មហាអំណាចដូចជារុស្ស៊ី ព្រោះអាស៊ានជាទីផ្សាដ៏ធំ មានប្រជាជនជាង ៦០០លាននាក់ មានកម្លាំងពលកម្មច្រើនដែលអំណោយផលផលិតផល ជំនួញនិងក្រុមហ៊ុនរុស្ស៊ីថែមទៀត។
ក្រៅពីពង្រឹងចំណងពាណិជ្ជកម្មនិងសេដ្ឋកិច្ច រុស្ស៊ីមើលឃើញថា អាស៊ានជាទីផ្សារសព្វាវុធសំខាន់ផងដែរទៅថ្ងៃមុខ។ រដ្ឋអាស៊ានជាច្រើនដែលបន្តនាំអាវុធចូលពីរុស្ស៊ី ជាពិសេសវៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី ហើយឥឡូវនេះថៃក៏ចង់បានអាវុធរបស់រុស្ស៊ីដែរ។ ដោយសារជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងកាន់តែតានតឹងប្រទេសជាប់ជម្លោះរត់ទិញអាវុធកាន់តែច្រើន។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងប្រទេសវៀតណាម បានបញ្ជាទិញយន្តហោះចម្បាំងជាច្រើនគ្រឿង និងនាវាមុជទឹកប្រាំគ្រឿងផងដែរពីប្រទេសរុស្ស៊ី ក្នុងគោលបំណងពង្រឹងកម្លាំងទ័ពរបស់ខ្លួន។
ដោយឡែកថៃឯណោះវិញ បើយោងតាមសារព័ត៌មានថៃ Bangkok Post ដែលចុះផ្សាយកាលពីខែមុន របបសឹកក្រុងបាងកកបានបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ចង់នាំអាវុធពីរុស្ស៊ីសម្រាប់ពង្រឹងវិស័យការពារជាតិខ្លួន។ ហើយរុស្ស៊ីក៏ប្រាប់ភាគីថៃផងដែរថា ខ្លួនចង់ដំឡើងរោងចក្រផលិតអាវុធនៅថៃដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុកនិងនៅក្នុងតំបន់ផងដែរ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com