ពីនេះ ពីនោះ
តើពាក្យ«ច្បាប់អន្តរជាតិ» មានអត្ថន័យដូចម្ដេចនៅក្នុងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ ?
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
នៅក្នុងសទ្ទានុក្រមនៃបច្ចេកសព្ទរបស់វិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនិងការទូត ដែលអនុម័តដោយក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ បានកំណត់អត្ថន័យពាក្យ «ច្បាប់អន្តរជាតិ» ដូចខាងក្រោម៖ 
ច្បាប់អន្តរជាតិ មានន័យថា ជាប្រព័ន្ធស្ដីពីសិទ្ធិនិងភារកិច្ចរបស់រដ្ឋនានានៅក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋទាំងនោះ។ ច្បាប់អន្តរជាតិផ្អែកលើទស្សនាទាននៃសមភាពនិងអធិបតេយ្យរបស់រដ្ឋនានានិងផ្អែកទាំងស្រុងទៅលើការព្រមព្រៀងរវាងរដ្ឋទាំងនោះ។ ម្យ៉ាងទៀត ច្បាប់អន្តរជាតិគឺជាសំណុំនៃគោលការណ៍និងវិធានដែលគ្រប់គ្រងលើសិទ្ធិនិងភារកិច្ចរបស់រដ្ឋនានា អង្គការអន្តរជាតិនានា និងមនុស្សទូទៅ នៅក្នុងទំនាក់ទំនងរបស់ពួកគេនៅលើពិភពលោក។ ច្បាប់អន្តរជាតិផ្ដល់នូវមគ្គុទ្ទេសន៍សម្រាប់សកម្មភាពរបស់រដ្ឋជាសមាជិក និងផ្ដល់នូវវិធីសាស្ត្រសម្រាប់ដោះស្រាយជម្លោះរវាងរដ្ឋនានាដោយសន្តិវិធី និងដោយយោងតាមបទដ្ឋានដែលបានយល់ស្របទាំងអស់គ្នាជាជាងប្រើកម្លាំងបាយ។
ជាទូទៅច្បាប់អន្តរជាតិមានគោលដៅគ្រប់គ្រងរាល់សកម្មភាពក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ច្បាប់អន្តរជាតិក៏យកចិត្តទុកដាក់កាន់តែខ្លាំងឡើងទៅលើបុគ្គលនានាផងដែរ ជាពិសេស ការប្រព្រឹត្តរបស់រដ្ឋទៅលើបុគ្គ ឬក៏សកម្មភាពបុគ្គលទៅលើរដ្ឋ។ ដូច្នេះហើយ ទាំងបុគ្គល ក៏ដូចជាប្រទេសនានា មានកាតព្វកិច្ចនិងសិទ្ធិនៅក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិនានា។
ឧទាហរណ៍ ៖ ចំពោះប្រទេសជាសមជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ គេមានច្បាប់អន្តរជាតិដែលប្រទេសជាសមាជិកត្រូវតែគោរពនិងអនុវត្តទៅតាមគោលការណ៍នៃច្បាប់ដែលបានអនុម័ត។ ជាក់ស្ដែងនៅថ្ងៃ០២ សីហា ១៩៩០ ដល់ថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ១៩៩១ ប្រទេសអ៊ឺរ៉ាក់បានធ្វើសង្គ្រាមឈ្លានពានប្រទេសកូវ៉ែត ហើយពេលនោះ គេបានយកច្បាប់អន្តរជាតិទៅប្រើ ដោយ អង្គការសហប្រជាជាតិបានចាត់កងកម្លាំងសន្តិសុខទៅបង្ក្រាបប្រទេសអ៊ឺរ៉ាក់ដោយជោគជ័យ៕
ច្បាប់អន្តរជាតិ មានន័យថា ជាប្រព័ន្ធស្ដីពីសិទ្ធិនិងភារកិច្ចរបស់រដ្ឋនានានៅក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋទាំងនោះ។ ច្បាប់អន្តរជាតិផ្អែកលើទស្សនាទាននៃសមភាពនិងអធិបតេយ្យរបស់រដ្ឋនានានិងផ្អែកទាំងស្រុងទៅលើការព្រមព្រៀងរវាងរដ្ឋទាំងនោះ។ ម្យ៉ាងទៀត ច្បាប់អន្តរជាតិគឺជាសំណុំនៃគោលការណ៍និងវិធានដែលគ្រប់គ្រងលើសិទ្ធិនិងភារកិច្ចរបស់រដ្ឋនានា អង្គការអន្តរជាតិនានា និងមនុស្សទូទៅ នៅក្នុងទំនាក់ទំនងរបស់ពួកគេនៅលើពិភពលោក។ ច្បាប់អន្តរជាតិផ្ដល់នូវមគ្គុទ្ទេសន៍សម្រាប់សកម្មភាពរបស់រដ្ឋជាសមាជិក និងផ្ដល់នូវវិធីសាស្ត្រសម្រាប់ដោះស្រាយជម្លោះរវាងរដ្ឋនានាដោយសន្តិវិធី និងដោយយោងតាមបទដ្ឋានដែលបានយល់ស្របទាំងអស់គ្នាជាជាងប្រើកម្លាំងបាយ។
ជាទូទៅច្បាប់អន្តរជាតិមានគោលដៅគ្រប់គ្រងរាល់សកម្មភាពក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ច្បាប់អន្តរជាតិក៏យកចិត្តទុកដាក់កាន់តែខ្លាំងឡើងទៅលើបុគ្គលនានាផងដែរ ជាពិសេស ការប្រព្រឹត្តរបស់រដ្ឋទៅលើបុគ្គ ឬក៏សកម្មភាពបុគ្គលទៅលើរដ្ឋ។ ដូច្នេះហើយ ទាំងបុគ្គល ក៏ដូចជាប្រទេសនានា មានកាតព្វកិច្ចនិងសិទ្ធិនៅក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិនានា។
ឧទាហរណ៍ ៖ ចំពោះប្រទេសជាសមជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ គេមានច្បាប់អន្តរជាតិដែលប្រទេសជាសមាជិកត្រូវតែគោរពនិងអនុវត្តទៅតាមគោលការណ៍នៃច្បាប់ដែលបានអនុម័ត។ ជាក់ស្ដែងនៅថ្ងៃ០២ សីហា ១៩៩០ ដល់ថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ១៩៩១ ប្រទេសអ៊ឺរ៉ាក់បានធ្វើសង្គ្រាមឈ្លានពានប្រទេសកូវ៉ែត ហើយពេលនោះ គេបានយកច្បាប់អន្តរជាតិទៅប្រើ ដោយ អង្គការសហប្រជាជាតិបានចាត់កងកម្លាំងសន្តិសុខទៅបង្ក្រាបប្រទេសអ៊ឺរ៉ាក់ដោយជោគជ័យ៕
Tag:
ពន្យល់ពាក្យ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
