អន្តរជាតិ
×![]()
ដោយ: តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា
ការចូលរួមកិច្ចប្រជុំ G-20 នៅក្រុងហាងចូវប្រទេសចិន ក៏ដូចជាមកកាន់ទឹកដីឡាវដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន គឺជាដំណើរទស្សនកិច្ចចុងក្រោយរបស់លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា មកកាន់តំបន់អាស៊ី ក្នុងនាមជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក។ នេះ ក៏ដោយសារតែលោកត្រូវចប់អាណត្តិនៅឆ្នាំនេះ បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីថ្មីក្នុងខែវិច្ឆិកា។ យ៉ាងណាមិញ ក្នុងទស្សនកិច្ចចុងក្រោយនេះ ប្រធានាធិបតិអាមេរិក បានជួបរឿងសោះកក្រោះជាច្រើន។ ក្នុងនោះមានការបដិសណ្ឋារកិច្ចមិនសមរម្យ និងត្រូវប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនជេរប្រទេចផ្តាសា។
សូមសា្តប់ការបកស្រាយរបស់លោក តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា៖
ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ទើបតែបញ្ចប់ទស្សនកិច្ចចុងក្រោយរបស់លោកនៅតំបន់អាស៊ី បន្ទាប់ពីចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅចិន និងកិច្ចប្រជុំអាស៊ានប្រទេសឡាវ។ រាប់ទាំងជំនួបនៅថ្ងៃទី៨ ខែកញ្ញា លោកបានជួបជាមួយមេដឹកនាំអាស៊ាន ៨ដង ហើយលោកក៏ជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដែលមកកាន់អាស៊ានញឹកជាងគេដែរ។ រឿងនេះ បានបង្ហាញពីការកើនឡើងសារៈសំខាន់របស់អាស៊ាន ក៏ដូចជាតំបន់អាស៊ីទាំងមូលដែរ។
រយៈពេល៨ឆ្នាំនៃការកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក អូបាម៉ា ក៏បានអនុវត្តគោលនយោបាយងាកមកតំបន់អាស៊ីវិញ ដែលកំពុងតែស្ថិតក្រោមការពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់មហាយក្សចិន ជាពិសេសតំបន់អាស៊ានតែម្ដង ដែលជាចំណុចកណ្ដាលនៃការប្រជែងអំណាច។ តំបន់អាស៊ាន គឺជាកូនសោរសំខាន់នៃគោលនយោបាយងាកមកតំបន់អាស៊ីរបស់អាមេរិក ហើយតំបន់នេះ ក៏ជាចំណុចសំខាន់នៃសន្តិភាព និងការរីកលូតលាស់របស់ពិភពលោកនាពេលអនាគត។
ដំណើរលើកចុងក្រោយមកកាន់តំបន់អាស៊ីរបស់លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បែរជាជួបរឿងរ៉ាវជាច្រើន ដែលនាំឲ្យទស្សនកិច្ចចុងក្រោយរបស់លោក អូបាម៉ា មិនបានបញ្ចប់ដោយស្រួលចិត្តនិងរីករាយឡើយ។ មិនត្រឹមតែមិនទទួលបដិសណ្ឋារកិច្ចតាមបែបបទការទូតឡើយ លោកក៏ត្រូវមេដឹកនាំប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តយូរអង្វែង ប្រើពាក្យមិនសមរម្យដាក់ទៀតផង។ តែយ៉ាងណាមិញ លោក អូបាម៉ា បង្ហាញជំហរមិនឆ្លើយឆ្លងច្រើនឡើយ។
១. គ្មានកម្រាលព្រំក្រហមចាំទទួល ពេលទៅដល់ហាងចូវ តែលោកអូបាម៉ាថា មិនអីទេ
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ទៅកាន់ក្រុងហាងចូវ ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំ G-20 បានចាប់ផ្ដើមឡើងយ៉ាងសោះអង្គើយ ដ្បិតគ្មានកម្រាលព្រំក្រហម គ្មានជណ្ដើរយន្តហោះ សម្រាប់ទទួលប្រមុខរដ្ឋអាមេរិកឡើយ។ ហើយនៅពេលទៅដល់ក្រុងហាងចូវភ្លាម ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខអាមេរិក លោកស្រី Susan Rice និងមន្ត្រីចិន ក៏ទាស់ សម្ដីគ្នាមួយប្រាវទៀត ដែលបញ្ហាទាំងនេះអាចជាការបន្ទាបកិត្តិយសប្រធានាធិបតីអាមេរិក។
បន្ទាប់ពីហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចពាក្យសម្តីនៅព្រលានយន្តហោះក្រុងហាងចូវរវាងមន្ត្រីចិន និងមន្ត្រីអាមេរិក ក៏ដូចជាបែបបទពិធីការទទួលមិនសមរម្យនោះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន ដាក់កំហុសនេះលើសហរដ្ឋអាមេរិក និងអ្នកកាសែត។ លោកស្រី Hua Chunying និយាយថា មេដឹកនាំប្រទេសដទៃសុទ្ធតែប្រើជណ្ដើរដែលរៀបចំដោយចិន តែហេតុអ្វីបានជាអាមេរិកតែឯង មិនធ្វើដូចគេ ហើយជណ្ដើរនោះ ជាការស្នើសុំរបស់អាមេរិកទៅទៀត។
ទាក់ទងនឹងរឿងនេះដែរ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក អូបាម៉ា មិនបានបង្ហាញខ្វល់ខ្វាយអ្វីខ្លាំងទេ។ លោកនិយាយថា នេះមិនមែនជាលើកដំបូងទេ ហើយរឿងនេះតែងតែងកើតឡើងនៅជុំវិញពិភពលោក ជាពិសេសម្ចាស់ផ្ទះកិច្ចប្រជុំធំៗ។ លោកបន្ថែមថា រឿងតូចតាចនេះ នឹងមិនប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងចិន និងអាមេរិកឡើយ ហើយចិន ប្រហែលជាភ្ញាក់ផ្អើលនឹងទំហំប្រតិភូអាមេរិក ដែលមានចំនួនច្រើនបែបនេះ។
បន្ថែមពីលើនេះ ក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅក្រុងវៀងចន្ទន៍ បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន-អាមេរិក លោកប្រធានាធិបតី អូបាម៉ា បញ្ជាក់ដែរថា ការដែលលោកមិនទទួលបដិសណ្ឋារកិច្ចដូចមេដឹកនាំដទៃទៀតនោះ គ្រាន់តែជារឿងពន្លើសប៉ុណ្ណោះ។ ពេលដែលលោក ទៅទស្សនកិច្ចនៅទីណា លោកតែងទទួលយ៉ាងដិតដល់ ហើយប្រជាជនតែងឈរជាជួរចាំទទួលលោក និងរីករាយចំពោះវត្តមានរបស់លោក។
២. លោក អូបាម៉ា រងការប្រមាថពីប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន Rodrigo Duterte
បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ទស្សនកិច្ចនៅចិន ប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ក៏ចេញដំណើរមកកាន់រដ្ឋធានីវៀងចន្ទន៍ ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ។ មិនទាន់ទាំងមកដល់ផង ប្រមុខរដ្ឋអាមេរិក ក៏រងការវាយប្រហារពាក្យសម្ដីមិនសមរម្យពីសំណាក់ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក Rodrigo Duterte ជាសម្ព័ន្ធមិត្ត។ ដែលនេះបង្ហាញពីការធ្លាក់ចុះទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរ។
មុនពេលចាកចេញទៅឡាវ ដើម្បីចូលរួមប្រជុំអាស៊ាន លោក Duterte បាននិយាយដៀមដាមដាក់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ដោយលោកបានចោទសួរថា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក អូបាម៉ា «ជានរណា»។ ក្នុងពេលដដែលនោះ លោក Duterte បានប្រើពាក្យសម្ដីកាន់តែមិនសមរម្យ ដោយបានហៅលោក អូបាម៉ា ថាជាកូនស្រីខូច ថែមទៀត ដែលរឿងធ្វើឲ្យលោក អូបាម៉ា សម្រេចចិត្តលុបចោលជំនួបជាមួយលោក Duterte ម្ដងទៅ។
យ៉ាងណាក្ដី បន្ទាប់ពីនោះ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ក៏បានបង្ហាញការសោកស្ដាយរបស់លោកជុំវិញពាក្យពេជន៍អសុរោះ ដាក់លោក អូបាម៉ា។ លោក Duterte អះអាងថា លោកប្រើពាក្យមិនសមរម្យលើលោក អូបាម៉ា ដោយសារតែលោកខឹង បន្ទាប់ពីសារព័ត៌មានផ្សាយថា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ចង់បង្រៀនលោករឿងសិទ្ធិមនុស្ស៕
សូមសា្តប់ការបកស្រាយរបស់លោក តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា៖
ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ទើបតែបញ្ចប់ទស្សនកិច្ចចុងក្រោយរបស់លោកនៅតំបន់អាស៊ី បន្ទាប់ពីចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅចិន និងកិច្ចប្រជុំអាស៊ានប្រទេសឡាវ។ រាប់ទាំងជំនួបនៅថ្ងៃទី៨ ខែកញ្ញា លោកបានជួបជាមួយមេដឹកនាំអាស៊ាន ៨ដង ហើយលោកក៏ជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដែលមកកាន់អាស៊ានញឹកជាងគេដែរ។ រឿងនេះ បានបង្ហាញពីការកើនឡើងសារៈសំខាន់របស់អាស៊ាន ក៏ដូចជាតំបន់អាស៊ីទាំងមូលដែរ។
រយៈពេល៨ឆ្នាំនៃការកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក អូបាម៉ា ក៏បានអនុវត្តគោលនយោបាយងាកមកតំបន់អាស៊ីវិញ ដែលកំពុងតែស្ថិតក្រោមការពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់មហាយក្សចិន ជាពិសេសតំបន់អាស៊ានតែម្ដង ដែលជាចំណុចកណ្ដាលនៃការប្រជែងអំណាច។ តំបន់អាស៊ាន គឺជាកូនសោរសំខាន់នៃគោលនយោបាយងាកមកតំបន់អាស៊ីរបស់អាមេរិក ហើយតំបន់នេះ ក៏ជាចំណុចសំខាន់នៃសន្តិភាព និងការរីកលូតលាស់របស់ពិភពលោកនាពេលអនាគត។
ដំណើរលើកចុងក្រោយមកកាន់តំបន់អាស៊ីរបស់លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បែរជាជួបរឿងរ៉ាវជាច្រើន ដែលនាំឲ្យទស្សនកិច្ចចុងក្រោយរបស់លោក អូបាម៉ា មិនបានបញ្ចប់ដោយស្រួលចិត្តនិងរីករាយឡើយ។ មិនត្រឹមតែមិនទទួលបដិសណ្ឋារកិច្ចតាមបែបបទការទូតឡើយ លោកក៏ត្រូវមេដឹកនាំប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តយូរអង្វែង ប្រើពាក្យមិនសមរម្យដាក់ទៀតផង។ តែយ៉ាងណាមិញ លោក អូបាម៉ា បង្ហាញជំហរមិនឆ្លើយឆ្លងច្រើនឡើយ។
១. គ្មានកម្រាលព្រំក្រហមចាំទទួល ពេលទៅដល់ហាងចូវ តែលោកអូបាម៉ាថា មិនអីទេ
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ទៅកាន់ក្រុងហាងចូវ ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំ G-20 បានចាប់ផ្ដើមឡើងយ៉ាងសោះអង្គើយ ដ្បិតគ្មានកម្រាលព្រំក្រហម គ្មានជណ្ដើរយន្តហោះ សម្រាប់ទទួលប្រមុខរដ្ឋអាមេរិកឡើយ។ ហើយនៅពេលទៅដល់ក្រុងហាងចូវភ្លាម ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខអាមេរិក លោកស្រី Susan Rice និងមន្ត្រីចិន ក៏ទាស់ សម្ដីគ្នាមួយប្រាវទៀត ដែលបញ្ហាទាំងនេះអាចជាការបន្ទាបកិត្តិយសប្រធានាធិបតីអាមេរិក។
បន្ទាប់ពីហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចពាក្យសម្តីនៅព្រលានយន្តហោះក្រុងហាងចូវរវាងមន្ត្រីចិន និងមន្ត្រីអាមេរិក ក៏ដូចជាបែបបទពិធីការទទួលមិនសមរម្យនោះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន ដាក់កំហុសនេះលើសហរដ្ឋអាមេរិក និងអ្នកកាសែត។ លោកស្រី Hua Chunying និយាយថា មេដឹកនាំប្រទេសដទៃសុទ្ធតែប្រើជណ្ដើរដែលរៀបចំដោយចិន តែហេតុអ្វីបានជាអាមេរិកតែឯង មិនធ្វើដូចគេ ហើយជណ្ដើរនោះ ជាការស្នើសុំរបស់អាមេរិកទៅទៀត។
ទាក់ទងនឹងរឿងនេះដែរ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក អូបាម៉ា មិនបានបង្ហាញខ្វល់ខ្វាយអ្វីខ្លាំងទេ។ លោកនិយាយថា នេះមិនមែនជាលើកដំបូងទេ ហើយរឿងនេះតែងតែងកើតឡើងនៅជុំវិញពិភពលោក ជាពិសេសម្ចាស់ផ្ទះកិច្ចប្រជុំធំៗ។ លោកបន្ថែមថា រឿងតូចតាចនេះ នឹងមិនប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងចិន និងអាមេរិកឡើយ ហើយចិន ប្រហែលជាភ្ញាក់ផ្អើលនឹងទំហំប្រតិភូអាមេរិក ដែលមានចំនួនច្រើនបែបនេះ។
បន្ថែមពីលើនេះ ក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅក្រុងវៀងចន្ទន៍ បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន-អាមេរិក លោកប្រធានាធិបតី អូបាម៉ា បញ្ជាក់ដែរថា ការដែលលោកមិនទទួលបដិសណ្ឋារកិច្ចដូចមេដឹកនាំដទៃទៀតនោះ គ្រាន់តែជារឿងពន្លើសប៉ុណ្ណោះ។ ពេលដែលលោក ទៅទស្សនកិច្ចនៅទីណា លោកតែងទទួលយ៉ាងដិតដល់ ហើយប្រជាជនតែងឈរជាជួរចាំទទួលលោក និងរីករាយចំពោះវត្តមានរបស់លោក។
២. លោក អូបាម៉ា រងការប្រមាថពីប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន Rodrigo Duterte
បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ទស្សនកិច្ចនៅចិន ប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ក៏ចេញដំណើរមកកាន់រដ្ឋធានីវៀងចន្ទន៍ ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ។ មិនទាន់ទាំងមកដល់ផង ប្រមុខរដ្ឋអាមេរិក ក៏រងការវាយប្រហារពាក្យសម្ដីមិនសមរម្យពីសំណាក់ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក Rodrigo Duterte ជាសម្ព័ន្ធមិត្ត។ ដែលនេះបង្ហាញពីការធ្លាក់ចុះទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរ។
មុនពេលចាកចេញទៅឡាវ ដើម្បីចូលរួមប្រជុំអាស៊ាន លោក Duterte បាននិយាយដៀមដាមដាក់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ដោយលោកបានចោទសួរថា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក អូបាម៉ា «ជានរណា»។ ក្នុងពេលដដែលនោះ លោក Duterte បានប្រើពាក្យសម្ដីកាន់តែមិនសមរម្យ ដោយបានហៅលោក អូបាម៉ា ថាជាកូនស្រីខូច ថែមទៀត ដែលរឿងធ្វើឲ្យលោក អូបាម៉ា សម្រេចចិត្តលុបចោលជំនួបជាមួយលោក Duterte ម្ដងទៅ។
យ៉ាងណាក្ដី បន្ទាប់ពីនោះ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ក៏បានបង្ហាញការសោកស្ដាយរបស់លោកជុំវិញពាក្យពេជន៍អសុរោះ ដាក់លោក អូបាម៉ា។ លោក Duterte អះអាងថា លោកប្រើពាក្យមិនសមរម្យលើលោក អូបាម៉ា ដោយសារតែលោកខឹង បន្ទាប់ពីសារព័ត៌មានផ្សាយថា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ចង់បង្រៀនលោករឿងសិទ្ធិមនុស្ស៕
Tag:
អូបាម៉ា
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
