ក្រោយលោកត្រាំ ដកអាមេរិកពី TPP, ម៉ាឡេស៊ី ងាកមកពង្រឹងសហប្រតិបត្តិការសមាហរណកម្មអាស៊ានវិញ

អន្តរជាតិ

ក្រោយលោកត្រាំ ដកអាមេរិកពី TPP, ម៉ាឡេស៊ី ងាកមកពង្រឹងសហប្រតិបត្តិការសមាហរណកម្មអាស៊ានវិញ

24, Jan 2017 , 10:59 pm

រូបភាព

ដោយ: ថ្មីៗ

រដ្ឋមន្ត្រីពាណិជ្ជកម្មម៉ាឡេស៊ី បានសម្តែងការសាកស្តាយប្រសិនបើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី «ភាពជាដៃគូអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក(TPP)» ពិតជាបរាជ័យមិនអាចអនុវត្តមែននោះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ម៉ាឡេស៊ី ក៏មិនអស់ផ្លូវក្នុងការចាប់ដៃគូពាណិជ្ជកម្មឡើយ ដោយលោករដ្ឋមន្ត្រី បានអះអាងថា ម៉ាឡេស៊ី នឹងងាកមកពង្រឹងដំណើរការសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងកិច្ចព្រមព្រៀងនៅក្នុងតំបន់មួយចំនួនផ្សេងទៀតវិញ។

លោកប្រធានាធិបតីទើបកាន់តំណែងអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ នៅថ្ងៃទី២៣ មករា បានចេញលិខិតបង្គាប់ប្រតិបត្តិដោយសម្រេចដកសមាជិកភាពអាមេរិកចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំរវាងប្រទេសទាំង១២នៅប៉ាស៊ីហ្វិក។ ការបញ្ចប់សមាជិកភាពរបស់រដ្ឋបាលថ្មីអាមេរិកនេះ បានធ្វើឲ្យកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មស្ទើរតែក្លាយជាក្រដាសគ្មានន័យទៅហើយ ដ្បិតបើគ្មាន អាមេរិក កិច្ចព្រមព្រៀង ក៏មិនអាចចូលជាធរមានផងដែរ។

ជុំវិញបញ្ហានេះ ម៉ាឡេស៊ី ដែលជាហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងផងដែរនោះ ក៏បានសម្តែងការខកចិត្តផងដែរ ដោយម៉ាឡេស៊ី យល់ឃើញថា ការមិនអាចធ្វើឲ្យកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ មានសុពលភាពដើម្បីអនុវត្ត គឺជាការបាត់បង់ឱកាសពាណិជ្ជកម្មមួយដ៏ធំ។

លោករដ្ឋមន្ត្រីពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិម៉ាឡេស៊ី Mustapa Mohamed នៅថ្ងៃទី២៤ មករា បានថ្លែងប្រតិកម្មទៅនឹងការលិខិតបង្គាប់របស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកយ៉ាងដូច្នេះថា៖« ...ប្រសិនបើ TPP បរាជ័យក្នុងការអនុវត្ត អ្វីដែលម៉ាឡេស៊ីត្រូវផ្តោតសំខាន់នោះ គឺពង្រឹងដំណើរការសមាហរណកម្មអាស៊ានក្នុងក្របខណ្ឌផែនការមេសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន២០២៥, ជំរុញឲ្យបានកិច្ចព្រមព្រៀងដែលផ្តួចផ្តើមដោយចិន RCEP ក៏ដូចជា បន្តកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ដែលរួមមានទាំងសមាជិករបស់ TPP ផងដែរនោះ»។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន Channel News Asia។

លោករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានបន្ថែមទៀតថា ក្រុមអ្នកចរចារបស់ TPP ដែលមានមកពីប្រទេស១១ផ្សេងទៀត នឹងបន្តទាក់ទងគ្នាជាធម្មតាជាមួយនឹងគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយ ពួកគេ ក៏នឹងពិចារណាពីលទ្ធភាពជម្រើសផ្សេងៗទៀត មុននឹងឈានដល់សម្រេចចិត្តនៅក្នុងដំណាក់បន្ទាប់។

សូមជម្រាបផងដែរថា កិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក ឬ ហៅថាTPP គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មមួយដែល បង្កើតឡើងដោយរដ្ឋភាគីទាំង១២ដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក។ ភាគីទាំង១២រួមមាន អាមេរិក អូស្ត្រាលី ព្រុយណេ កាណាដា ស៊ីលី ជប៉ុន ម៉ាឡេស៊ី ម៉ិកស៊ិក នូវែលហ្សេឡង់ ប៉េរូ សិង្ហបុរី និង វៀតណាមផងដែរ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ទើបតែទទួលហត្ថលេខាពីបណ្តាប្រទេសទាំងដប់ពីរនៅចុងឆ្នាំ២០១៥ប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពី ភាគីពាក់ព័ន្ធ បានចរចាជាសម្ងាត់អស់រយៈពេលជាង៥ឆ្នាំហើយនោះ។

កិច្ចព្រមព្រៀងដែលត្រូវបានរំពឹងថាមានទំហំសរុបប្រមាណ៤០ភាគរយនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនេះ ផ្តោតសំខាន់ លើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម ការលុបបំបាត់របាំងពន្ធគយលើទំនិញរាប់ម៉ឺនមុខ ការកំណត់បទដ្ឋានពលកម្មនិងបរិស្ថាន និង ការការពារកម្មសិទ្ធិបញ្ញាផងដែរ។ ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ មិនអាចទទួលបានសច្ចាប័នពីសភាអាមេរិកឡើយ បើទោះបីជាអតីតរដ្ឋបាល លោក អូបាម៉ា ព្យាយាមបញ្ចុះបញ្ចូលយ៉ាងណាក៏ដោយ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ អាចចូលជាធរមានបាន លុះត្រា តែទទួលបានសច្ចាប័នពីអាមេរិក៕