អន្តរជាតិ
×![]()
ព្រឹកថ្ងៃសុក្រទី ២៧ ខែមេសា មេដឹកនាំកំពូលកូរ៉េខាងជើងលោក គីម ជុងអ៊ុន ដើរឆ្លងខណ្ឌសីមាព្រំដែនចូលដីកូរ៉េខាងត្បូងចាប់ដៃជាមួយប្រធានាធិបតេយ្យកូរ៉េខាងត្បូងលោក មូន ចេអ៊ីន មុននឹងអញ្ជើញលោក មូន ចូលដីកូរ៉េខាងជើងវិញនោះ។ វាជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយគ្រប់គ្នាក៏រំពឹងខ្ពស់ទៀតពីជំនួបកំពូលរវាងមេដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរជាលើកទីបីនេះ។
អ្វីដែលគេរំពឹងខ្លាំងគឺ ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពមួយអាចនឹងត្រូវបង្កើតឡើងដោយមេដឹកនាំទាំងពីរដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាមកូរ៉េជាផ្លូវការ ព្រោះតាមបច្ចេកទេសសង្គ្រាមនេះនៅបន្តនៅឡើយ។ បើមានកិច្ចព្រមព្រៀងនេះមែន សន្តិភាពដែលធ្លាប់លិចបាត់នឹងមានជាអចិន្ត្រៃយ៍ ហើយវាក៏ត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការពិភាក្សាបន្តពីការផ្សះផ្សានិងរួមរួបជាតិដែរ។
ការបង្រួមបង្រួមកូរ៉េទាំងពីរជារឿងសំខាន់ ហើយគំនិតនេះត្រូវបានគេលើកឡើងជាច្រើនលើកច្រើនសាររាប់ចាប់ពីសង្គ្រាមបញ្ចប់ឆ្នាំ ១៩៥៣ មកម្ល៉េះជាពិសេសឲ្យតែពេលមានកិច្ចប្រជុំអន្តរកូរ៉េបែបនេះកើតឡើង។ ជាឧទាហរណ៍ក្នុងកិច្ចប្រជុំឆ្នាំ ២០០០ និងឆ្នាំ ២០០៧ ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ វាធ្លាប់មានការរំពឹងច្រើនដង ថា ការរួបរួមគ្នានេះអាចកើតឡើងក្រោយរបបដឹកនាំត្រកូលគីម ដួលរលំថែមទៀតជាពិសេសក្នុងពេលអំឡុងឆ្នាំ ១៩៩០ ពេលសង្គ្រាមត្រជាក់បិទបញ្ចប់ ដោយការដួលរលំរបស់សហភាពសូវៀតនោះ។
ប៉ុន្តែគ្រប់យ៉ាងមិនដូចការរំពឹងទុក ហើយវាក្លាយជារឿងវែងឆ្ងាយដែលមិនងាយសម្រេចបានថែមទៀតផង។ យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ បើសិនពេលនេះ មេដឹកនាំកូរ៉េទាំងពីរនិយាយដល់ការបង្រួមបង្រួមប្រទេសវាជារឿងគួរឲ្យសាទរក្រៃលេង ប៉ុន្តែដំណើរការនេះនឹងត្រូវប្រឈមការលំបាកច្រើនយ៉ាង ទាំងសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយផង។
បញ្ហាដំបូងគឺ ទាក់ទងនឹងកត្តានយោបាយ។ ឧបសគ្គចម្បងនយោបាយគឺ វាទាក់ទងខ្លាំងនឹងឆន្ទៈ ឬការជឿជាក់គ្នារវាងមេដឹកនាំក្នុងការកំណត់យន្តការនៃការបង្រួបបង្រួមប្រទេស។ និយាយដល់ត្រឹមនេះ ចម្ងល់មួយដ៏ធំលេចចេញមកគឺ តើត្រូវកំណត់របៀបរបប ឬប្រព័ន្ធដឹកនាំបែបណាទើបអាចធានាថា ការបង្រួបបង្រួមគ្នាអាចធ្វើទៅបានដោយរលូន? តើរដ្ឋសហព័ន្ធ ឬរដ្ឋទោល? តើគួរជ្រើសរើសយកប្រព័ន្ធនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យដែលមាននៅកូរ៉េខាងត្បូង ឬ សង្គមនិយមនៅកូរ៉េខាងជើង?
នេះជាសំណួរដែលពិបាកឆ្លើយបំផុត ហើយវាក៏ត្រូវការពេលមិនតិចឆ្នាំដែរទម្រាំអាចធានាបានថា ភាគីទាំងសងខាងពេញចិត្តនឹងដំណោះស្រាយ។ ករណីកូរ៉េខុសគ្នាដាច់ពីសំណុំរឿងអាល្លឺម៉ង់ដែលមិនច្បាំងបងប្អូនឯង ហើយក៏ខុសពីវៀតណាមដែលបញ្ចប់សង្គ្រាមដោយភាគីម្ខាងមានប្រៀបក្នុងការកាន់កាប់ និងគ្រប់គ្រងភាគីមួយទៀតបានទាំងស្រុងនោះ។
យ៉ាងណាកដោយចុះ បើយោងតាមទស្សនាវដ្តី Times អ្នកជំនាញផ្តល់យោបល់ថា «ប្រទេសមួយប្រព័ន្ធពីរ» ដូចដែលចិនអនុវត្តជាមួយទឹកដីហុងកុងអាចជាជម្រើសល្អសម្រាប់កូរ៉េទាំងពីរ។ កូរ៉េខាងជើងដែលមានប្រជាជនប្រហែល ២៥ លាននាក់នោះអាចដើរតួជាហុងកុង ខណៈដែលកូរ៉េខាងត្បូងដែលមានប្រជាជន ៥១ លាននាក់នោះអាចដើរតួជាចិនដីគោកផង។
គេសង្កេតឃើញថា មេដឹកនាំកូរ៉េខាងត្បូងលោក មូន ចេអ៊ីន មានឆន្ទៈពិតប្រាកដក្នុងការផ្សះផ្សានិងបង្រួបបង្រួមជាតិ ហើយក្នុងនាមជាអ្នកច្បាប់សិទ្ធិមនុស្ស លោកមានបុគ្គលិកលក្ខណៈ និងគោលជំហរប្លែកពីអ្នកនយោបាយអភិរក្សមុនៗផង។ ណាមួយទៀត ការផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិ អាចជារឿងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោក មូន ចេអ៊ីន ផង។ ស្ថិតក្នុងវ័យ ៦៥ ឆ្នាំ លោក មូន ចេអ៊ីន បានកើតឡើងក្នុងជំរំជនភៀសខ្លួនក្រោយឪពុកម្តាយលោករត់ភៀសខ្លួនចូលទៅកូរ៉េខាងជើងអំឡុងសង្គ្រាមកូរ៉េឆ្នាំ ១៩៥០ដល់ឆ្នាំ ១៩៥៣នោះ។
វាមិនអាចប្រកែកបានឡើយដែលថា ពីថ្ងៃនេះទៅមុខ លោកនឹងបន្តប្រឹងប្រែងយ៉ាងសកម្មថែមទៀតដើម្បីជំរុញការផ្សះផ្សា និងត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការបង្រួបបង្រួមប្រជាជាតិទាំងពីរ ទោះប្រឈមឧបសគ្គច្រើនក៏ដោយ។
ចំណុចបន្ទាប់គឺកត្តាសេដ្ឋកិច្ច។ វាមានគម្លៀតគ្នាខ្លាំងណាស់រវាងសេដ្ឋកិច្ចកូរ៉េខាងជើង និងកូរ៉េខាងត្បូង ដោយមួយជាប្រទេសក្រីក្របំផុត (ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបប្រហែល ២៨ ពាន់លានដុល្លារ) ខណៈមួយទៀតជាប្រទេសស្ថិតក្រោមក្នុងចំណោមមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ច (១,៤១១ទ្រីលានដុល្លារ)។ ចង់មិនចង់ វានឹងបង្កឲ្យមានបញ្ហាច្រើនដោយសារគម្លៀតសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមដ៏ធំនេះជាពិសេសក្នុងការធានាស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ និងការអភិវឌ្ឍសង្គមជាដើម។
អ្នកជំនាញមួយចំនួនបានផ្តល់យោបល់ថា បើការបង្រួមបង្រួមគ្នារវាងកូរ៉េទាំងពីរនេះអាចកើតឡើងខ្ទង់បី ទសវត្សរ៍មុនប្រហែលជាល្អប្រសើរ ព្រោះវាមិនសូវមានគម្លៀតសេដ្ឋកិច្ចធំដូចបច្ចុប្បន្នឡើយ។
សេដ្ឋកិច្ចនេះជារឿងធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះយើងឃើញអាល្លឺម៉ង់ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងស្រាប់។ ឆ្នាំ ១៩៩០ អាល្លឺម៉ង់ខាងលិច និងខាងកើតព្រមបង្រួបបង្រួមគ្នា ដោយបញ្ចប់ជញ្ជាំងប៊ែកឡាំងដែលខណ្ឌចែកប្រទេសទាំងពីរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលកើតឡើង គឺអាល្លឺម៉ង់ខាងលិចត្រូវរងបន្ទុកធ្ងន់។ នេះអាល្លឺម៉ង់ទាំងពីរកាលនោះ មិនសូវមានគម្លៀតសេដ្ឋកិច្ចធំដូចកូរ៉េទាំងពីរបច្ចុប្បន្នផងនោះ។
ពិតហើយដែលថា ប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូងនឹងរងបន្ទុកសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ហើយរដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូងដែលមានធនធាននោះ ត្រូវចំណាយថវិកាច្រើនសន្ធឹកដើម្បីជួយជំរុញគម្រោងអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៅកូរ៉េខាងជើងលើវិស័យសំខាន់ៗទាំងសុខភិបាល ធារាសាស្ត្រ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តកូរ៉េខាងជើងឲ្យដើរតាមទាន់កូរ៉េខាងត្បូងនោះ។ ពិតហើយ ដើម្បីអាចបញ្ចៀសបញ្ហា មុនមានការបង្រួមបង្រួមជាតិនេះកើតឡើង កូរ៉េខាងត្បូងប្រហែលជាត្រូវទុកពេលវេលាឲ្យកូរ៉េខាងជើងរៀបចំខ្លួនស្តារសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងប្រឈមបញ្ហា រៀបចំអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធសន្តិសុខសង្គមជាពិសេសបញ្ហាកំណើនប្រជាជនក្រីក្រ ក៏ដូចជាចាស់ជរា រួមទាងដោះស្រាយបញ្ហាអ្នកគ្មានការងារធ្វើដ៏ច្រើនផងនោះ។
ចំណុចបន្ទាប់គឺ កត្តាសង្គម។ កត្តាមួយនេះបែងចែកទៅជាបញ្ហាតូចៗច្រើនទៀត។ ជារួមការបង្រួបបង្រួមកូរ៉េមានន័យថា កូរ៉េខាងត្បូងត្រូវស្រូបយកប្រជាជនកូរ៉េខាងជើងក្នុងចំណោមនោះមានរាប់លាននាក់ដែលមិនមានចំណេះដឹងខ្ពស់។ ប្រាកដណាស់ថា បញ្ហាសង្គមនឹងកើតឡើងច្រើន ដែលបង្កការលំបាកដល់ប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូង និងអាជ្ញាធរផងដែរ។
ក្រៅពីបញ្ហានេះគឺ ប្រជាជនក្មេងកូរ៉េខាងត្បូងមិនសូវគាំទ្រការរួបរួមគ្នារវាងប្រជាជាតិទាំងពីរនេះទេ។ និយាយដល់បញ្ហាប្រជាជន ប្រហែលជាមានចំនួនតិចតួចប៉ុណ្ណោះដែលគាំទ្រការបង្រួបបង្រួមកូរ៉េទាំងពីរ។ អ្នកដែលចង់ឃើញការប្រែក្លាយកូរ៉េទាំងពីរជាកូរ៉េតែមួយគឺ ប្រជាជនចាស់ៗដែលកើតមុនឬជំនាន់សង្គ្រាមកូរ៉េ ព្រោះពួកគេរងទុក្ខខ្លោចផ្សាដោយសារព្រាត់ប្រាសបងប្អូន ឪពុកម្តាយប្តីប្រពន្ធផងនោះ។ បើមានការផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមគ្នាមែននោះ រស់នាំជាមួយគ្នាជួបជុំក្រុមគ្រួសារវិញដោយសុខដុមរមនាផងដែរ។
ចំណែកក្មេង ហាក់មានគំនិតនិងការយល់ឃើញដោយឡែក។ មិនមែនពួកគេស្អប់ប្រជាជនកូរ៉េខាងជើងទេ ប៉ុន្តែអារម្មណ៍ជាបងប្អូនឈាមតែមួយនោះហាក់កាន់តែរសាយ ហើយពួកគេមើលឃើញថា ការបង្រួបបង្រួមគ្នានេះមិនមានសារសំខាន់ជាងការបញ្ចប់សង្គ្រាម និងរស់នៅជាមិត្តជិតខាងល្អឡើយ។ នេះមិននិយាយដល់កង្វល់របស់ពួកគេពាក់ព័ន្ធបញ្ហាសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចនោះឡើយ។
យោងតាមរបាយការណ៍ស្ទង់មតិឆ្នាំ ២០១៧ រៀបចំឡើងដោយវិទ្យាស្ថានកូរ៉េសម្រាប់ការបង្រួបបង្រួមជាតិនៅក្រុងសេអ៊ូល ក្មេងៗកូរ៉េខាងត្បូងស្ថិតនៅអាយុខ្ទង់ ២០ រហូតដល់ ៧១,២ ភាគរយជំទាស់គំនិតបង្រួបបង្រួមកូរ៉េនេះ ខណៈដែលភាគរយនៃប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេសដែលគាំទ្រការបង្រួបបង្រួមប្រទេសធ្លាក់ពី ៦៩,៣ភាគរយក្នុងពេលបួនឆ្នាំមុន មកត្រឹម ៥៨ភាគរយប៉ុណ្ណោះក្នុងឆ្នាំ ២០១៧។
កត្តាសំខាន់មួយទៀតគឺសន្តិសុខ។ សន្តិសុខនេះ គឺសំដៅលើការរៀបចំសមាហរណកម្មកងទ័ព និងសព្វាវុធកូរ៉េខាងជើងជាមួយកូរ៉េខាងត្បូង។ និយាយដល់ការបង្រួបបង្រួមប្រទេសគឺ ស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលកណ្តាលនៃរដ្ឋមួយ បើទោះបីជាភាគីទាំងពីរព្រមជ្រើសរើសយកប្រព័ន្ធដឹកនាំបែបសហព័ន្ធឬដូចចិន និងហុងកុងក៏ដោយចុះ។
បើតាមរបាយណ៍ក្រសួងការពារជាតិកូរ៉េខាងត្បូង គេជឿជាក់ថា កូរ៉េខាងជើងមានកងទ័ពសកម្ម ១,១ លាននាក់ រួមជាមួយកងទ័ពបម្រុង៧,៧ លាននាក់ឯណោះ។ ក្រៅពីកងទ័ព កូរ៉េខាងជើងមានយន្តហោះច្រើនជាង ១៣០០គ្រឿង, ឧទ្ធម្ភាគចក្រ ៣០០ គ្រឿង, នាវាដឹកជញ្ជូន ២៥០ គ្រឿង, នាវាប្រយុទ្ធ ៤៣០, រថក្រោះ ៤៣០០ គ្រឿង, រថយន្តយោធា ២៥០០គ្រឿង, នាវាមុជទឹក ៦០គ្រឿង និង មីស៊ីលប៉ាលីស្ទិកឆ្លងទ្វីប និងរយៈចម្ងាយខ្លីច្រើនដើម បូករួមជាមួយអាវុធគីមី និងក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរប្រហែល ៦០ថែមទៀតផង។
នេះហើយជាបញ្ហាធំ។ គេមិនទាន់អាចដឹងថា គូភាគីនឹងព្រមឯកភាពគ្នាលើការគ្រប់គ្រងកងទ័ព និងសព្វាវុធនេះដោយរបៀបម៉េចទេ ជាពិសេសអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ឬអាវុធគីមីរបស់កូរ៉េខាងជើងនោះ។ អ្វីដែលសំខាន់នោះ គឺមកដល់បច្ចុប្បន្នគេមិនទាន់ដឹងសូម្បីតែទីតាំងនៃសព្វាវុធទាំងនោះ ខណៈដែលការសម្រេចចិត្តចុងក្រោយជុំវិញការរំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់ក្រុងព្យុងយ៉ាងតាមការចង់បានរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកនោះនៅតែជារឿងស្រពេចស្រពិលនៅឡើយសម្រាប់សហគមន៍អន្តរជាតិនោះ។
ក្តីបារម្ភផ្នែកសន្តិសុខមួយទៀតនោះគឺ អ្នកជំនាញនយោបាយអន្តរជាតិខ្លះបានចោទជាសំណួរផងដែរចំពោះក្រុមអ្នកវិទ្យសាស្ត្រដែលកូរ៉េខាងជើងទិញឲ្យមកជួយស្រាវជ្រាវ និងផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងមីស៊ីលកន្លងមកនោះ។ បើមានការរួបរួមគ្នា ដោយមានការរំសាយសព្វាវុធមែននោះ ក្រុមនេះនឹងលែងមានការធ្វើទៀត។ បើគ្មានការគ្រប់គ្រងឲ្យបានដិតដល់ ក្រុមជំនាញនេះអាចនឹងលក់បច្ចេកវិទ្យា ឬចូលរួមជាមួយក្រុមភេរវជនឬក្រុមឧក្រិដ្ឋជនក៏ថាបាន។
ចុងក្រោយគឺ ឧបសគ្គផ្នែកភូមិសាស្ត្រ។ មិនមែនគ្រប់គ្នាចង់ឲ្យកូរ៉េទាំងពីរក្លាយជាកូរ៉េតែមួយឡើយ។ តាំងពីចប់សង្គ្រាមកូរ៉េឆ្នាំ ១៩៥៣ អាមេរិកនៅបន្តគាំទ្រកូរ៉េខាងត្បូងក្នុងនាមជាសម្ព័ន្ធមិត្តដោយសន្ធិសញ្ញា ខណៈដែលចិន ជាខ្នងបង្អែករបស់កូរ៉េខាងជើង។ សំណួរសួរថា តើមហាអំណាចទាំងនេះចង់ឃើញការរួបរួមគ្នារវាងកូរ៉េទាំងពីរឬអត់?
មកដល់បច្ចុប្បន្ន អាមេរិកបន្តប្រើប្រាស់កូរ៉េខាងត្បូងដើម្បីពង្រឹងឥទ្ធិពលខ្លួនក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយបញ្ហាកូរ៉េខាងជើងធ្វើឲ្យអាមេរិកមានលេសពង្រឹងយោធារបស់ខ្លួនក្នុងតំបន់ និងរក្សាកងទ័ពជិតបីម៉ឺននាក់នៅកូរ៉េខាងត្បូង និងជិតប្រាំម៉ឺននាក់នៅជប៉ុនផងនោះ។ បន្ថែមពីនេះអាមេរិកបានដំឡើងប្រព័ន្ធការពារមីស៊ីល THAAD នៅកូរ៉េខាងត្បូងទៀត ដោយលើកហេតុផលកូរ៉េខាងជើង។
មហាយក្សចិនឯណោះវិញ គឺមានកូរ៉េខាងជើងជាកូនជឹងខ្លួន ប៉ុន្តែចិនទំនងជាចង់ឃើញការបញ្ចប់ការបង្ករឿងដោយបាញ់សាកល្បងមីស៊ីលរបស់កូរ៉េខាងជើងជាជាងការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងកូរ៉េទាំងពីរដែរ។ កាលណាបើកូរ៉េខាងជើងឈប់បង្ករឿងដោយជ្រើសរើសយកសន្តិភាពមែន ចិនអាចលើកកង្វល់ខ្លួនដោយទាមទារឲ្យអាមេរិកដកកងទ័ព និងសព្វាវុធចេញពីឧបទ្វីបកូរ៉េផងក៏ថាបាន។
សរុបមកឲ្យតែភាគីទាំងពីរធ្វើជាអ្នកជិតខាងល្អ ដោយអាចរក្សាសន្តិសុខ និងសន្តិភាពល្អប្រសើរនៅឧបទ្វីបកូរ៉េទាំងមូលនោះវាជារឿងល្អណាស់ទៅហើយ វាមិនចាំបាច់ទាល់តែមានការបង្រូបបង្រួមកូរ៉េទាំងពីរឡើយ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងករណីដែល មេដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរអាចរកវិធីសាស្ត្របង្រួបបង្រួមប្រទេសទាំងពីរបានដោយសន្តិវិធី និងមិនមានផលប៉ះពាល់ធំធេងនៅពេលអនាគតយូរអង្វែងទៅមុខនោះ វារឹតតែប្រសើរបំផុតទៀត៕
អ្វីដែលគេរំពឹងខ្លាំងគឺ ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពមួយអាចនឹងត្រូវបង្កើតឡើងដោយមេដឹកនាំទាំងពីរដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាមកូរ៉េជាផ្លូវការ ព្រោះតាមបច្ចេកទេសសង្គ្រាមនេះនៅបន្តនៅឡើយ។ បើមានកិច្ចព្រមព្រៀងនេះមែន សន្តិភាពដែលធ្លាប់លិចបាត់នឹងមានជាអចិន្ត្រៃយ៍ ហើយវាក៏ត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការពិភាក្សាបន្តពីការផ្សះផ្សានិងរួមរួបជាតិដែរ។
ការបង្រួមបង្រួមកូរ៉េទាំងពីរជារឿងសំខាន់ ហើយគំនិតនេះត្រូវបានគេលើកឡើងជាច្រើនលើកច្រើនសាររាប់ចាប់ពីសង្គ្រាមបញ្ចប់ឆ្នាំ ១៩៥៣ មកម្ល៉េះជាពិសេសឲ្យតែពេលមានកិច្ចប្រជុំអន្តរកូរ៉េបែបនេះកើតឡើង។ ជាឧទាហរណ៍ក្នុងកិច្ចប្រជុំឆ្នាំ ២០០០ និងឆ្នាំ ២០០៧ ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ វាធ្លាប់មានការរំពឹងច្រើនដង ថា ការរួបរួមគ្នានេះអាចកើតឡើងក្រោយរបបដឹកនាំត្រកូលគីម ដួលរលំថែមទៀតជាពិសេសក្នុងពេលអំឡុងឆ្នាំ ១៩៩០ ពេលសង្គ្រាមត្រជាក់បិទបញ្ចប់ ដោយការដួលរលំរបស់សហភាពសូវៀតនោះ។
ប៉ុន្តែគ្រប់យ៉ាងមិនដូចការរំពឹងទុក ហើយវាក្លាយជារឿងវែងឆ្ងាយដែលមិនងាយសម្រេចបានថែមទៀតផង។ យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ បើសិនពេលនេះ មេដឹកនាំកូរ៉េទាំងពីរនិយាយដល់ការបង្រួមបង្រួមប្រទេសវាជារឿងគួរឲ្យសាទរក្រៃលេង ប៉ុន្តែដំណើរការនេះនឹងត្រូវប្រឈមការលំបាកច្រើនយ៉ាង ទាំងសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយផង។
បញ្ហាដំបូងគឺ ទាក់ទងនឹងកត្តានយោបាយ។ ឧបសគ្គចម្បងនយោបាយគឺ វាទាក់ទងខ្លាំងនឹងឆន្ទៈ ឬការជឿជាក់គ្នារវាងមេដឹកនាំក្នុងការកំណត់យន្តការនៃការបង្រួបបង្រួមប្រទេស។ និយាយដល់ត្រឹមនេះ ចម្ងល់មួយដ៏ធំលេចចេញមកគឺ តើត្រូវកំណត់របៀបរបប ឬប្រព័ន្ធដឹកនាំបែបណាទើបអាចធានាថា ការបង្រួបបង្រួមគ្នាអាចធ្វើទៅបានដោយរលូន? តើរដ្ឋសហព័ន្ធ ឬរដ្ឋទោល? តើគួរជ្រើសរើសយកប្រព័ន្ធនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យដែលមាននៅកូរ៉េខាងត្បូង ឬ សង្គមនិយមនៅកូរ៉េខាងជើង?
នេះជាសំណួរដែលពិបាកឆ្លើយបំផុត ហើយវាក៏ត្រូវការពេលមិនតិចឆ្នាំដែរទម្រាំអាចធានាបានថា ភាគីទាំងសងខាងពេញចិត្តនឹងដំណោះស្រាយ។ ករណីកូរ៉េខុសគ្នាដាច់ពីសំណុំរឿងអាល្លឺម៉ង់ដែលមិនច្បាំងបងប្អូនឯង ហើយក៏ខុសពីវៀតណាមដែលបញ្ចប់សង្គ្រាមដោយភាគីម្ខាងមានប្រៀបក្នុងការកាន់កាប់ និងគ្រប់គ្រងភាគីមួយទៀតបានទាំងស្រុងនោះ។
យ៉ាងណាកដោយចុះ បើយោងតាមទស្សនាវដ្តី Times អ្នកជំនាញផ្តល់យោបល់ថា «ប្រទេសមួយប្រព័ន្ធពីរ» ដូចដែលចិនអនុវត្តជាមួយទឹកដីហុងកុងអាចជាជម្រើសល្អសម្រាប់កូរ៉េទាំងពីរ។ កូរ៉េខាងជើងដែលមានប្រជាជនប្រហែល ២៥ លាននាក់នោះអាចដើរតួជាហុងកុង ខណៈដែលកូរ៉េខាងត្បូងដែលមានប្រជាជន ៥១ លាននាក់នោះអាចដើរតួជាចិនដីគោកផង។
គេសង្កេតឃើញថា មេដឹកនាំកូរ៉េខាងត្បូងលោក មូន ចេអ៊ីន មានឆន្ទៈពិតប្រាកដក្នុងការផ្សះផ្សានិងបង្រួបបង្រួមជាតិ ហើយក្នុងនាមជាអ្នកច្បាប់សិទ្ធិមនុស្ស លោកមានបុគ្គលិកលក្ខណៈ និងគោលជំហរប្លែកពីអ្នកនយោបាយអភិរក្សមុនៗផង។ ណាមួយទៀត ការផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិ អាចជារឿងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោក មូន ចេអ៊ីន ផង។ ស្ថិតក្នុងវ័យ ៦៥ ឆ្នាំ លោក មូន ចេអ៊ីន បានកើតឡើងក្នុងជំរំជនភៀសខ្លួនក្រោយឪពុកម្តាយលោករត់ភៀសខ្លួនចូលទៅកូរ៉េខាងជើងអំឡុងសង្គ្រាមកូរ៉េឆ្នាំ ១៩៥០ដល់ឆ្នាំ ១៩៥៣នោះ។
វាមិនអាចប្រកែកបានឡើយដែលថា ពីថ្ងៃនេះទៅមុខ លោកនឹងបន្តប្រឹងប្រែងយ៉ាងសកម្មថែមទៀតដើម្បីជំរុញការផ្សះផ្សា និងត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការបង្រួបបង្រួមប្រជាជាតិទាំងពីរ ទោះប្រឈមឧបសគ្គច្រើនក៏ដោយ។
ចំណុចបន្ទាប់គឺកត្តាសេដ្ឋកិច្ច។ វាមានគម្លៀតគ្នាខ្លាំងណាស់រវាងសេដ្ឋកិច្ចកូរ៉េខាងជើង និងកូរ៉េខាងត្បូង ដោយមួយជាប្រទេសក្រីក្របំផុត (ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបប្រហែល ២៨ ពាន់លានដុល្លារ) ខណៈមួយទៀតជាប្រទេសស្ថិតក្រោមក្នុងចំណោមមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ច (១,៤១១ទ្រីលានដុល្លារ)។ ចង់មិនចង់ វានឹងបង្កឲ្យមានបញ្ហាច្រើនដោយសារគម្លៀតសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមដ៏ធំនេះជាពិសេសក្នុងការធានាស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ និងការអភិវឌ្ឍសង្គមជាដើម។
អ្នកជំនាញមួយចំនួនបានផ្តល់យោបល់ថា បើការបង្រួមបង្រួមគ្នារវាងកូរ៉េទាំងពីរនេះអាចកើតឡើងខ្ទង់បី ទសវត្សរ៍មុនប្រហែលជាល្អប្រសើរ ព្រោះវាមិនសូវមានគម្លៀតសេដ្ឋកិច្ចធំដូចបច្ចុប្បន្នឡើយ។
សេដ្ឋកិច្ចនេះជារឿងធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះយើងឃើញអាល្លឺម៉ង់ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងស្រាប់។ ឆ្នាំ ១៩៩០ អាល្លឺម៉ង់ខាងលិច និងខាងកើតព្រមបង្រួបបង្រួមគ្នា ដោយបញ្ចប់ជញ្ជាំងប៊ែកឡាំងដែលខណ្ឌចែកប្រទេសទាំងពីរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលកើតឡើង គឺអាល្លឺម៉ង់ខាងលិចត្រូវរងបន្ទុកធ្ងន់។ នេះអាល្លឺម៉ង់ទាំងពីរកាលនោះ មិនសូវមានគម្លៀតសេដ្ឋកិច្ចធំដូចកូរ៉េទាំងពីរបច្ចុប្បន្នផងនោះ។
ពិតហើយដែលថា ប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូងនឹងរងបន្ទុកសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ហើយរដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូងដែលមានធនធាននោះ ត្រូវចំណាយថវិកាច្រើនសន្ធឹកដើម្បីជួយជំរុញគម្រោងអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៅកូរ៉េខាងជើងលើវិស័យសំខាន់ៗទាំងសុខភិបាល ធារាសាស្ត្រ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តកូរ៉េខាងជើងឲ្យដើរតាមទាន់កូរ៉េខាងត្បូងនោះ។ ពិតហើយ ដើម្បីអាចបញ្ចៀសបញ្ហា មុនមានការបង្រួមបង្រួមជាតិនេះកើតឡើង កូរ៉េខាងត្បូងប្រហែលជាត្រូវទុកពេលវេលាឲ្យកូរ៉េខាងជើងរៀបចំខ្លួនស្តារសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងប្រឈមបញ្ហា រៀបចំអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធសន្តិសុខសង្គមជាពិសេសបញ្ហាកំណើនប្រជាជនក្រីក្រ ក៏ដូចជាចាស់ជរា រួមទាងដោះស្រាយបញ្ហាអ្នកគ្មានការងារធ្វើដ៏ច្រើនផងនោះ។
ចំណុចបន្ទាប់គឺ កត្តាសង្គម។ កត្តាមួយនេះបែងចែកទៅជាបញ្ហាតូចៗច្រើនទៀត។ ជារួមការបង្រួបបង្រួមកូរ៉េមានន័យថា កូរ៉េខាងត្បូងត្រូវស្រូបយកប្រជាជនកូរ៉េខាងជើងក្នុងចំណោមនោះមានរាប់លាននាក់ដែលមិនមានចំណេះដឹងខ្ពស់។ ប្រាកដណាស់ថា បញ្ហាសង្គមនឹងកើតឡើងច្រើន ដែលបង្កការលំបាកដល់ប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូង និងអាជ្ញាធរផងដែរ។
ក្រៅពីបញ្ហានេះគឺ ប្រជាជនក្មេងកូរ៉េខាងត្បូងមិនសូវគាំទ្រការរួបរួមគ្នារវាងប្រជាជាតិទាំងពីរនេះទេ។ និយាយដល់បញ្ហាប្រជាជន ប្រហែលជាមានចំនួនតិចតួចប៉ុណ្ណោះដែលគាំទ្រការបង្រួបបង្រួមកូរ៉េទាំងពីរ។ អ្នកដែលចង់ឃើញការប្រែក្លាយកូរ៉េទាំងពីរជាកូរ៉េតែមួយគឺ ប្រជាជនចាស់ៗដែលកើតមុនឬជំនាន់សង្គ្រាមកូរ៉េ ព្រោះពួកគេរងទុក្ខខ្លោចផ្សាដោយសារព្រាត់ប្រាសបងប្អូន ឪពុកម្តាយប្តីប្រពន្ធផងនោះ។ បើមានការផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមគ្នាមែននោះ រស់នាំជាមួយគ្នាជួបជុំក្រុមគ្រួសារវិញដោយសុខដុមរមនាផងដែរ។
ចំណែកក្មេង ហាក់មានគំនិតនិងការយល់ឃើញដោយឡែក។ មិនមែនពួកគេស្អប់ប្រជាជនកូរ៉េខាងជើងទេ ប៉ុន្តែអារម្មណ៍ជាបងប្អូនឈាមតែមួយនោះហាក់កាន់តែរសាយ ហើយពួកគេមើលឃើញថា ការបង្រួបបង្រួមគ្នានេះមិនមានសារសំខាន់ជាងការបញ្ចប់សង្គ្រាម និងរស់នៅជាមិត្តជិតខាងល្អឡើយ។ នេះមិននិយាយដល់កង្វល់របស់ពួកគេពាក់ព័ន្ធបញ្ហាសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចនោះឡើយ។
យោងតាមរបាយការណ៍ស្ទង់មតិឆ្នាំ ២០១៧ រៀបចំឡើងដោយវិទ្យាស្ថានកូរ៉េសម្រាប់ការបង្រួបបង្រួមជាតិនៅក្រុងសេអ៊ូល ក្មេងៗកូរ៉េខាងត្បូងស្ថិតនៅអាយុខ្ទង់ ២០ រហូតដល់ ៧១,២ ភាគរយជំទាស់គំនិតបង្រួបបង្រួមកូរ៉េនេះ ខណៈដែលភាគរយនៃប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេសដែលគាំទ្រការបង្រួបបង្រួមប្រទេសធ្លាក់ពី ៦៩,៣ភាគរយក្នុងពេលបួនឆ្នាំមុន មកត្រឹម ៥៨ភាគរយប៉ុណ្ណោះក្នុងឆ្នាំ ២០១៧។
កត្តាសំខាន់មួយទៀតគឺសន្តិសុខ។ សន្តិសុខនេះ គឺសំដៅលើការរៀបចំសមាហរណកម្មកងទ័ព និងសព្វាវុធកូរ៉េខាងជើងជាមួយកូរ៉េខាងត្បូង។ និយាយដល់ការបង្រួបបង្រួមប្រទេសគឺ ស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលកណ្តាលនៃរដ្ឋមួយ បើទោះបីជាភាគីទាំងពីរព្រមជ្រើសរើសយកប្រព័ន្ធដឹកនាំបែបសហព័ន្ធឬដូចចិន និងហុងកុងក៏ដោយចុះ។
បើតាមរបាយណ៍ក្រសួងការពារជាតិកូរ៉េខាងត្បូង គេជឿជាក់ថា កូរ៉េខាងជើងមានកងទ័ពសកម្ម ១,១ លាននាក់ រួមជាមួយកងទ័ពបម្រុង៧,៧ លាននាក់ឯណោះ។ ក្រៅពីកងទ័ព កូរ៉េខាងជើងមានយន្តហោះច្រើនជាង ១៣០០គ្រឿង, ឧទ្ធម្ភាគចក្រ ៣០០ គ្រឿង, នាវាដឹកជញ្ជូន ២៥០ គ្រឿង, នាវាប្រយុទ្ធ ៤៣០, រថក្រោះ ៤៣០០ គ្រឿង, រថយន្តយោធា ២៥០០គ្រឿង, នាវាមុជទឹក ៦០គ្រឿង និង មីស៊ីលប៉ាលីស្ទិកឆ្លងទ្វីប និងរយៈចម្ងាយខ្លីច្រើនដើម បូករួមជាមួយអាវុធគីមី និងក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរប្រហែល ៦០ថែមទៀតផង។
នេះហើយជាបញ្ហាធំ។ គេមិនទាន់អាចដឹងថា គូភាគីនឹងព្រមឯកភាពគ្នាលើការគ្រប់គ្រងកងទ័ព និងសព្វាវុធនេះដោយរបៀបម៉េចទេ ជាពិសេសអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ឬអាវុធគីមីរបស់កូរ៉េខាងជើងនោះ។ អ្វីដែលសំខាន់នោះ គឺមកដល់បច្ចុប្បន្នគេមិនទាន់ដឹងសូម្បីតែទីតាំងនៃសព្វាវុធទាំងនោះ ខណៈដែលការសម្រេចចិត្តចុងក្រោយជុំវិញការរំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់ក្រុងព្យុងយ៉ាងតាមការចង់បានរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកនោះនៅតែជារឿងស្រពេចស្រពិលនៅឡើយសម្រាប់សហគមន៍អន្តរជាតិនោះ។
ក្តីបារម្ភផ្នែកសន្តិសុខមួយទៀតនោះគឺ អ្នកជំនាញនយោបាយអន្តរជាតិខ្លះបានចោទជាសំណួរផងដែរចំពោះក្រុមអ្នកវិទ្យសាស្ត្រដែលកូរ៉េខាងជើងទិញឲ្យមកជួយស្រាវជ្រាវ និងផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងមីស៊ីលកន្លងមកនោះ។ បើមានការរួបរួមគ្នា ដោយមានការរំសាយសព្វាវុធមែននោះ ក្រុមនេះនឹងលែងមានការធ្វើទៀត។ បើគ្មានការគ្រប់គ្រងឲ្យបានដិតដល់ ក្រុមជំនាញនេះអាចនឹងលក់បច្ចេកវិទ្យា ឬចូលរួមជាមួយក្រុមភេរវជនឬក្រុមឧក្រិដ្ឋជនក៏ថាបាន។
ចុងក្រោយគឺ ឧបសគ្គផ្នែកភូមិសាស្ត្រ។ មិនមែនគ្រប់គ្នាចង់ឲ្យកូរ៉េទាំងពីរក្លាយជាកូរ៉េតែមួយឡើយ។ តាំងពីចប់សង្គ្រាមកូរ៉េឆ្នាំ ១៩៥៣ អាមេរិកនៅបន្តគាំទ្រកូរ៉េខាងត្បូងក្នុងនាមជាសម្ព័ន្ធមិត្តដោយសន្ធិសញ្ញា ខណៈដែលចិន ជាខ្នងបង្អែករបស់កូរ៉េខាងជើង។ សំណួរសួរថា តើមហាអំណាចទាំងនេះចង់ឃើញការរួបរួមគ្នារវាងកូរ៉េទាំងពីរឬអត់?
មកដល់បច្ចុប្បន្ន អាមេរិកបន្តប្រើប្រាស់កូរ៉េខាងត្បូងដើម្បីពង្រឹងឥទ្ធិពលខ្លួនក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយបញ្ហាកូរ៉េខាងជើងធ្វើឲ្យអាមេរិកមានលេសពង្រឹងយោធារបស់ខ្លួនក្នុងតំបន់ និងរក្សាកងទ័ពជិតបីម៉ឺននាក់នៅកូរ៉េខាងត្បូង និងជិតប្រាំម៉ឺននាក់នៅជប៉ុនផងនោះ។ បន្ថែមពីនេះអាមេរិកបានដំឡើងប្រព័ន្ធការពារមីស៊ីល THAAD នៅកូរ៉េខាងត្បូងទៀត ដោយលើកហេតុផលកូរ៉េខាងជើង។
មហាយក្សចិនឯណោះវិញ គឺមានកូរ៉េខាងជើងជាកូនជឹងខ្លួន ប៉ុន្តែចិនទំនងជាចង់ឃើញការបញ្ចប់ការបង្ករឿងដោយបាញ់សាកល្បងមីស៊ីលរបស់កូរ៉េខាងជើងជាជាងការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងកូរ៉េទាំងពីរដែរ។ កាលណាបើកូរ៉េខាងជើងឈប់បង្ករឿងដោយជ្រើសរើសយកសន្តិភាពមែន ចិនអាចលើកកង្វល់ខ្លួនដោយទាមទារឲ្យអាមេរិកដកកងទ័ព និងសព្វាវុធចេញពីឧបទ្វីបកូរ៉េផងក៏ថាបាន។
សរុបមកឲ្យតែភាគីទាំងពីរធ្វើជាអ្នកជិតខាងល្អ ដោយអាចរក្សាសន្តិសុខ និងសន្តិភាពល្អប្រសើរនៅឧបទ្វីបកូរ៉េទាំងមូលនោះវាជារឿងល្អណាស់ទៅហើយ វាមិនចាំបាច់ទាល់តែមានការបង្រូបបង្រួមកូរ៉េទាំងពីរឡើយ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងករណីដែល មេដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរអាចរកវិធីសាស្ត្របង្រួបបង្រួមប្រទេសទាំងពីរបានដោយសន្តិវិធី និងមិនមានផលប៉ះពាល់ធំធេងនៅពេលអនាគតយូរអង្វែងទៅមុខនោះ វារឹតតែប្រសើរបំផុតទៀត៕
Tag:
កូរ៉េខាងជើង
កូរ៉េខាងត្បូង
គីម ជុងអ៊ុន
មូន ចេអ៊ីន
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
