អន្តរជាតិ
×![]()
ដោយ: ធីតា
មហាក្សត្រស្វាស៊ីឡង់ Mswati ទីបី កាលពីខែមេសាកន្លងមក បានសម្រេចដូរឈ្មោះ ប្រទេស ស្វាស៊ីឡង់ (Swaziland) របស់ខ្លួន ទៅជា «រាជាណាចក្រ អ៊ីស្វាទីនី» (eSwatini) វិញ។ ហេតុផលសំខាន់នៃការប្តូរឈ្មោះប្រទេសនេះ គឺ ដោយសារមនុស្សភាគច្រើនច្រឡំស្វាស៊ីឡង់ជាមួយស្វីស (Switzerland)។ នារយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ប្រទេស និងរដ្ឋជាច្រើនក៏បានប្តូរឈ្មោះរបស់ខ្លួនក្រោមហេតុផលៗផងដែរ។
សារព័ត៌មាន Thmey Thmey សូមលើកយកពីប្រទេស និងរដ្ឋមួយចំនួនដែលបានប្តូរឈ្មោះ ក្នុងនោះក៏មានកម្ពុជា ថៃ និងមីយ៉ាន់ម៉ា ផងដែរ។
មីយ៉ាន់ម៉ា៖
ភូមា ត្រូវបានប្តូរទៅជាមីយ៉ាន់ម៉ា បន្ទាប់មកសាធារណរដ្ឋសហភាពមីយ៉ាន់ម៉ា បន្ទាប់រដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៨៩។ បីទោះជាឈ្មោះសាធារណរដ្ឋសហភាពមីយ៉ាន់ម៉ា ត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយអង្គការសហប្រជាជាតិក៏ដោយ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន និងក្រុមជនជាតិដើមភាពតិច បានច្រានចោល។ ទើបដល់ឆ្នាំ២០១០ ឈ្មោះនេះ មានការឯកភាពប្រើជាផ្លូវការ។
ថៃ៖
ស្យាមស្ថិតរបបរាជានិយមដែលមិនធ្លាប់ស្ថិតក្រោមអាណានិគមប្រទេសណាមួយឡើយ។ នៅឆ្នាំ១៩៣៩ ពោលគឺបន្ទាប់មានរដ្ឋប្រហារ ប្រទេសបានប្តូរឈ្មោះទៅជា ថៃ ឬថៃឡង់ដ៍។
អៀរឡង់៖
ឈ្មោះរដ្ឋអៀរឡង់សេរី (IRISH FREE STATE) ត្រូវបានប្រើប្រាស់ ក្រោមសន្ធិសញ្ញាអង់គ្លេស-អៀរឡង់នៅឆ្នាំ១៩២១។ បន្ទាប់ពីប្រជាមតិនៅឆ្នាំ១៩៣៧ ដើម្បីឯករាជ្យភាពផ្នែកច្បាប់ពីអង់គ្លេស ប្រទេសនេះ បានប្តូរឈ្មោះទៅជា អៀរឡង់ ឬសាធារណរដ្ឋអៀរឡង់ ដើម្បីចែកឲ្យដាច់ពីអៀរឡង់ខាងជើង។
បួគីណាហ្សូ៖
ឈ្មោះសាធារណរដ្ឋ The Repulic Of Upper Volta ត្រូវបានប្រើប្រាស់រហូតដល់ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៨៤ បន្ទាប់មកអតីតប្រធានាធិបតី Thomas Sankara បានដូរទៅជា Burkina Faso វិញ។ បួគីណាហ្វាសូ មានន័យជារួមថា «មាតុភូមិនៃមនុស្សស្មោះត្រង់»។
បេណាំង៖
Dahomey ជាអតីតរាជាណាចក្រដ៏មានអំណាចមួយនៅអាហ្វ្រិកខាងលិចនៅមុនសម័យអាណានិគម។ ក្រោយបានឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៦០ ប្រទេសនេះបានប្តូរទៅសាធារណរដ្ឋ Dahomey បន្ទាប់មកទៅជាសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតបេណាំង មុននឹងក្លាយជាសាធារណរដ្ឋបេណាំង ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩០ មក។
អារ៉ាប់រួមអេមីរ៉ាត៖
នៅមុនឆ្នាំ១៩៧១ អារ៉ាប់រួមអេមីរ៉ាត បារ៉ែន និងកាតា មានឈ្មោះថាបណ្តុំរដ្ឋ TRUCIAL STATES។ ប៉ុន្តែក្រោយឯករាជ្យ ទឹកដីត្រូវបានបែងចែកដាច់ពីគ្នា ហើយ TRUCIAL STATES ត្រូវប្តូរទៅជាអារ៉ាប់រួមអេមីរ៉ាត។
ស្រីលង្ការ៖
CEYLAN ឈ្មោះដើមរបស់ស្រីលង្ការ ដែលស្ថិតក្រោមអាណានិគមអង់គ្លេស រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧២ ។ សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យសង្គមនិយមស្រីលង្ការ ត្រូវបានប្រើប្រាស់រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ៖
ឈ្មោះហ្សាអៀរត្រូវបានប្រើប្រាស់ចន្លោះពីថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៧១ រហូតដល់ថ្ងៃទី១៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៧។ បន្ទាប់ពីលោក Laurent-Désiré Kabila ប្រកាសខ្លួនឯងជាប្រធានាធិបតី លោកបានប្តូរទៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៧។
បុតស្វាណា៖
ចាប់តាំងពីការដាក់អាណានិគមអង់គ្លេសនៅថ្ងៃទី៣១ ខែមិនា ឆ្នាំ១៨៨៥ បុតស្វាណា មានឈ្មោះថា Bechuanaland Protectorate ។ ក្រោយបានឯករាជ្យនាថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៦៦ ទើបមានឈ្មោះបុតស្វាណា។
អេត្យូពី៖
អាណាចក្រ ABYSSINIA បានលាតសន្ធឹកនៅលើភាគជើងប្រទេសអេត្យូពីនាពេលបច្ចុប្បន្ន រហូតដល់អេរីត្រេ។ ទឹកដីនេះ ត្រូវបានរកឃើញនាអំឡុងឆ្នាំ១២៧០ ។ មិនមានឯកសារច្បាស់លាស់ទាក់ទងនឹងការផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះនោះឡើយ ប៉ុន្តែប្រភពជាច្រើនបញ្ជាក់ថា ឈ្មោះ អេត្យូពី ត្រូវបានប្រើចាប់ពីដើមសតវត្សរ៍ទី២០មក។
ស៊ីមបាវ៉េ៖
Colony of Southern Rhodesia គឺជាឈ្មោះដែលត្រូវបានហៅនាអំឡុងសម័យអាណានិគម ដោយលាតសន្ធឹងដល់ភាគខាងជើងនៃ Limpopo ពីឆ្នាំ១៨៨៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩។ ក្រោយទទួលបានឯករាជ្យ ប្រទេសបានដូរឈ្មោះទៅជា ស៊ីមបាវ៉េ វិញ។
បេលីស៖
ក្រោមអាណានិគមអង់គ្លេស បេលីស ត្រូវបានហៅថា «Honduras Britannique»។ ឈ្មោះបច្ចុប្បន្ន ប្រើប្រាស់ក្រោយទឹកដីទទួលបានឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៨១ ។
ហ្សំប៊ី៖
Northern Rhodesia ជាឈ្មោះដែលប្រើនៅសម័យអាណានិគម។ ហ្សំប៊ី ជាឈ្មោះដែលយកតាមទន្លេ Zambezi ប្រភពផ្តល់ទឹកដ៏សំខាន់សម្រាប់ប្រទេសទាំងមូល។ កាលអំឡុងឆ្នាំ១៩៥៣ អង់គ្លេសព្យាយាមបង្រួម Northern Rhodesia និងភាគខាងត្បូងស៊ីមបាវ៉េ ជាមួយម៉ាឡាវី។ ប៉ុន្តែក្រោយសង្គ្រាម Northern Rhodesia បានរួចផុតពីអាណានិគម ហើយបានប្តូរទៅជាហ្សំប៊ី ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៦៤មក។
កោះវ៉ានូអាទូ (VANUATU)៖
NEW HEBRIDES CONDOMINIUM ជាឈ្មោះដើមរបស់កោះវ៉ានូអាទូ។ នៅឆ្នាំ១៩៨០ ប្រជុំកោះទាំង៨១នេះ បានទទួលឯករាជ្យ ហើយក៏បានប្រើប្រាស់ឈ្មោះ វ៉ានូអាទូ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
កម្ពុជា៖
កម្ពុជាត្រូវប្តូរឈ្មោះជាច្រើនលើក។ ក្រោយសម័យអាណាព្យាបាលបារាំង កម្ពុជាមានឈ្មោះថាជា «ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា» ពីឆ្នាំ១៩៥៣ ដល់ឆ្នាំ១៩៧០ ។ ឈ្មោះ «សាធារណរដ្ឋខ្មែរ» ត្រូវប្រើប្រាស់ក្នុងរបបលន់ នល់ ពីឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ ។ ក្រោមរបបខ្មែរក្រហមពីឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ មានឈ្មោះថា «កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ បន្ទាប់មក មានឈ្មោះថា សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា រដ្ឋកម្ពុជា មុននឹងក្លាយជា «ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា» វិញ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៣ មក។
អ៊ីរ៉ង់៖
តាមប្រវត្តិសាស្ត្រ អ៊ីរ៉ង់ ត្រូវបានសរសេរថា Persia ជាភាសាក្រិក។ នៅឆ្នាំ១៩៣៥ រដ្ឋាភិបាលមានទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយប្រទេសផ្សេងៗ ហើយពាក្យ Persia ត្រូវបានជំនួសដោយ អ៊ីរ៉ង់ ប៉ុន្តែប្រទេសលោកខាងលិចនៅតែនិយមហៅ Persia ដដែល។ ស្តេច Reza Shah ដែលក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ជាអ្នកផ្តួចផ្តើមឲ្យមានការដូរឈ្មោះជាផ្លូវការនេះ។
ហ្ស៊កដង់៖
Transjordan ត្រូវបានទទួលស្គាល់ជារដ្ឋនៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩២២ ហើយបន្តប្រើក្រោមអាណានិគមអង់គ្លេស។ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៤៦ អាជ្ញាធរបានដូរទៅជា «The Hashemite Kingdom of Transjordan» ហើយបន្ទាប់មកទៅជា«The Hashemite Kingdom of Jordan។ បច្ចុប្បន្ន Hashemite ត្រូវបានប្រើប្រាស់សំដៅលើរាជវង្សានុវង្ស រីឯពាក្យ ហ្ស៊កដង់ យកតាមឈ្មោះស្ទឹង Jordan River៕
សារព័ត៌មាន Thmey Thmey សូមលើកយកពីប្រទេស និងរដ្ឋមួយចំនួនដែលបានប្តូរឈ្មោះ ក្នុងនោះក៏មានកម្ពុជា ថៃ និងមីយ៉ាន់ម៉ា ផងដែរ។
មីយ៉ាន់ម៉ា៖
ភូមា ត្រូវបានប្តូរទៅជាមីយ៉ាន់ម៉ា បន្ទាប់មកសាធារណរដ្ឋសហភាពមីយ៉ាន់ម៉ា បន្ទាប់រដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៨៩។ បីទោះជាឈ្មោះសាធារណរដ្ឋសហភាពមីយ៉ាន់ម៉ា ត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយអង្គការសហប្រជាជាតិក៏ដោយ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន និងក្រុមជនជាតិដើមភាពតិច បានច្រានចោល។ ទើបដល់ឆ្នាំ២០១០ ឈ្មោះនេះ មានការឯកភាពប្រើជាផ្លូវការ។
ថៃ៖
ស្យាមស្ថិតរបបរាជានិយមដែលមិនធ្លាប់ស្ថិតក្រោមអាណានិគមប្រទេសណាមួយឡើយ។ នៅឆ្នាំ១៩៣៩ ពោលគឺបន្ទាប់មានរដ្ឋប្រហារ ប្រទេសបានប្តូរឈ្មោះទៅជា ថៃ ឬថៃឡង់ដ៍។
អៀរឡង់៖
ឈ្មោះរដ្ឋអៀរឡង់សេរី (IRISH FREE STATE) ត្រូវបានប្រើប្រាស់ ក្រោមសន្ធិសញ្ញាអង់គ្លេស-អៀរឡង់នៅឆ្នាំ១៩២១។ បន្ទាប់ពីប្រជាមតិនៅឆ្នាំ១៩៣៧ ដើម្បីឯករាជ្យភាពផ្នែកច្បាប់ពីអង់គ្លេស ប្រទេសនេះ បានប្តូរឈ្មោះទៅជា អៀរឡង់ ឬសាធារណរដ្ឋអៀរឡង់ ដើម្បីចែកឲ្យដាច់ពីអៀរឡង់ខាងជើង។
បួគីណាហ្សូ៖
ឈ្មោះសាធារណរដ្ឋ The Repulic Of Upper Volta ត្រូវបានប្រើប្រាស់រហូតដល់ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៨៤ បន្ទាប់មកអតីតប្រធានាធិបតី Thomas Sankara បានដូរទៅជា Burkina Faso វិញ។ បួគីណាហ្វាសូ មានន័យជារួមថា «មាតុភូមិនៃមនុស្សស្មោះត្រង់»។
បេណាំង៖
Dahomey ជាអតីតរាជាណាចក្រដ៏មានអំណាចមួយនៅអាហ្វ្រិកខាងលិចនៅមុនសម័យអាណានិគម។ ក្រោយបានឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៦០ ប្រទេសនេះបានប្តូរទៅសាធារណរដ្ឋ Dahomey បន្ទាប់មកទៅជាសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតបេណាំង មុននឹងក្លាយជាសាធារណរដ្ឋបេណាំង ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩០ មក។
អារ៉ាប់រួមអេមីរ៉ាត៖
នៅមុនឆ្នាំ១៩៧១ អារ៉ាប់រួមអេមីរ៉ាត បារ៉ែន និងកាតា មានឈ្មោះថាបណ្តុំរដ្ឋ TRUCIAL STATES។ ប៉ុន្តែក្រោយឯករាជ្យ ទឹកដីត្រូវបានបែងចែកដាច់ពីគ្នា ហើយ TRUCIAL STATES ត្រូវប្តូរទៅជាអារ៉ាប់រួមអេមីរ៉ាត។
ស្រីលង្ការ៖
CEYLAN ឈ្មោះដើមរបស់ស្រីលង្ការ ដែលស្ថិតក្រោមអាណានិគមអង់គ្លេស រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧២ ។ សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យសង្គមនិយមស្រីលង្ការ ត្រូវបានប្រើប្រាស់រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ៖
ឈ្មោះហ្សាអៀរត្រូវបានប្រើប្រាស់ចន្លោះពីថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៧១ រហូតដល់ថ្ងៃទី១៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៧។ បន្ទាប់ពីលោក Laurent-Désiré Kabila ប្រកាសខ្លួនឯងជាប្រធានាធិបតី លោកបានប្តូរទៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៧។
បុតស្វាណា៖
ចាប់តាំងពីការដាក់អាណានិគមអង់គ្លេសនៅថ្ងៃទី៣១ ខែមិនា ឆ្នាំ១៨៨៥ បុតស្វាណា មានឈ្មោះថា Bechuanaland Protectorate ។ ក្រោយបានឯករាជ្យនាថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៦៦ ទើបមានឈ្មោះបុតស្វាណា។
អេត្យូពី៖
អាណាចក្រ ABYSSINIA បានលាតសន្ធឹកនៅលើភាគជើងប្រទេសអេត្យូពីនាពេលបច្ចុប្បន្ន រហូតដល់អេរីត្រេ។ ទឹកដីនេះ ត្រូវបានរកឃើញនាអំឡុងឆ្នាំ១២៧០ ។ មិនមានឯកសារច្បាស់លាស់ទាក់ទងនឹងការផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះនោះឡើយ ប៉ុន្តែប្រភពជាច្រើនបញ្ជាក់ថា ឈ្មោះ អេត្យូពី ត្រូវបានប្រើចាប់ពីដើមសតវត្សរ៍ទី២០មក។
ស៊ីមបាវ៉េ៖
Colony of Southern Rhodesia គឺជាឈ្មោះដែលត្រូវបានហៅនាអំឡុងសម័យអាណានិគម ដោយលាតសន្ធឹងដល់ភាគខាងជើងនៃ Limpopo ពីឆ្នាំ១៨៨៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩។ ក្រោយទទួលបានឯករាជ្យ ប្រទេសបានដូរឈ្មោះទៅជា ស៊ីមបាវ៉េ វិញ។
បេលីស៖
ក្រោមអាណានិគមអង់គ្លេស បេលីស ត្រូវបានហៅថា «Honduras Britannique»។ ឈ្មោះបច្ចុប្បន្ន ប្រើប្រាស់ក្រោយទឹកដីទទួលបានឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៨១ ។
ហ្សំប៊ី៖
Northern Rhodesia ជាឈ្មោះដែលប្រើនៅសម័យអាណានិគម។ ហ្សំប៊ី ជាឈ្មោះដែលយកតាមទន្លេ Zambezi ប្រភពផ្តល់ទឹកដ៏សំខាន់សម្រាប់ប្រទេសទាំងមូល។ កាលអំឡុងឆ្នាំ១៩៥៣ អង់គ្លេសព្យាយាមបង្រួម Northern Rhodesia និងភាគខាងត្បូងស៊ីមបាវ៉េ ជាមួយម៉ាឡាវី។ ប៉ុន្តែក្រោយសង្គ្រាម Northern Rhodesia បានរួចផុតពីអាណានិគម ហើយបានប្តូរទៅជាហ្សំប៊ី ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៦៤មក។
កោះវ៉ានូអាទូ (VANUATU)៖
NEW HEBRIDES CONDOMINIUM ជាឈ្មោះដើមរបស់កោះវ៉ានូអាទូ។ នៅឆ្នាំ១៩៨០ ប្រជុំកោះទាំង៨១នេះ បានទទួលឯករាជ្យ ហើយក៏បានប្រើប្រាស់ឈ្មោះ វ៉ានូអាទូ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
កម្ពុជា៖
កម្ពុជាត្រូវប្តូរឈ្មោះជាច្រើនលើក។ ក្រោយសម័យអាណាព្យាបាលបារាំង កម្ពុជាមានឈ្មោះថាជា «ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា» ពីឆ្នាំ១៩៥៣ ដល់ឆ្នាំ១៩៧០ ។ ឈ្មោះ «សាធារណរដ្ឋខ្មែរ» ត្រូវប្រើប្រាស់ក្នុងរបបលន់ នល់ ពីឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ ។ ក្រោមរបបខ្មែរក្រហមពីឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ មានឈ្មោះថា «កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ បន្ទាប់មក មានឈ្មោះថា សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា រដ្ឋកម្ពុជា មុននឹងក្លាយជា «ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា» វិញ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៣ មក។
អ៊ីរ៉ង់៖
តាមប្រវត្តិសាស្ត្រ អ៊ីរ៉ង់ ត្រូវបានសរសេរថា Persia ជាភាសាក្រិក។ នៅឆ្នាំ១៩៣៥ រដ្ឋាភិបាលមានទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយប្រទេសផ្សេងៗ ហើយពាក្យ Persia ត្រូវបានជំនួសដោយ អ៊ីរ៉ង់ ប៉ុន្តែប្រទេសលោកខាងលិចនៅតែនិយមហៅ Persia ដដែល។ ស្តេច Reza Shah ដែលក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ជាអ្នកផ្តួចផ្តើមឲ្យមានការដូរឈ្មោះជាផ្លូវការនេះ។
ហ្ស៊កដង់៖
Transjordan ត្រូវបានទទួលស្គាល់ជារដ្ឋនៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩២២ ហើយបន្តប្រើក្រោមអាណានិគមអង់គ្លេស។ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៤៦ អាជ្ញាធរបានដូរទៅជា «The Hashemite Kingdom of Transjordan» ហើយបន្ទាប់មកទៅជា«The Hashemite Kingdom of Jordan។ បច្ចុប្បន្ន Hashemite ត្រូវបានប្រើប្រាស់សំដៅលើរាជវង្សានុវង្ស រីឯពាក្យ ហ្ស៊កដង់ យកតាមឈ្មោះស្ទឹង Jordan River៕
Tag:
ប្រទេស
រដ្ឋ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
