២០ឆ្នាំមុន អៀង សារី, ខៀវ សំផន, និង នួន ជា បានទៅដល់ផ្ទះសម្តេច ហ៊ុន សែន

ជាតិ

២០ឆ្នាំមុន អៀង សារី, ខៀវ សំផន, និង នួន ជា បានទៅដល់ផ្ទះសម្តេច ហ៊ុន សែន

27, Dec 2018 , 1:04 pm

រូបភាព

រូបថតពីឆ្វេង៖ លោក ខៀវ សំផន, សម្តេច ហ៊ុន សែន, លោក នួន ជា, និង លោក អៀង សារី ជួបគ្នានៅគេហដ្ឋានសម្តេច ហ៊ុន សែន នាទីក្រុងតាខ្មៅ។ រូប AFP

ដោយ: វិច្ឆិកា

រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចរៀបចំពិធីសម្ពោធវិមានឈ្នះ-ឈ្នះ រយៈពេល៣ថ្ងៃដោយចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី២៩ខែធ្នូរហូតដល់ថ្ងៃទី៣១ ដែលជាថ្ងៃបុណ្យឆ្លងឆ្នាំសកល (២០១៨ ចូល ២០១៩) តែម្តង។
នេះគឺជាពិធីសម្ពោធសមិទ្ធផលប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់កម្ពុជាដ៏អធិកអធមក្រៃលែង ដោយសារតែវិមានឈ្នះ-ឈ្នះ ត្រូវបានសាងសង់រំឭកដល់ការអនុវត្តបានជោគជ័យនូវយុទ្ធសាស្ត្រឌីហ្វីឌ និងនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ ដើម្បីបញ្ចប់ទាំងស្រុងនូវមូលដ្ឋានចុងក្រោយនៃពួកឧទ្ទាមខ្មែរក្រហម ហើយដែលបានធ្វើឲ្យកម្ពុជាឯកភាពទឹកដី និងគ្មានសង្គ្រាមស៊ីវិលទៀតឡើយ។

តើហេតុអ្វីការសម្ពោធវិមានឈ្នះ-ឈ្នះ ត្រូវកំណត់ធ្វើនៅថ្ងៃទី២៩ខែធ្នូ? «លោក ខៀវ សំផន អតីតប្រមុខរដ្ឋនៃរបបខ្មែរក្រហម, លោក នួន ជា អតីតប្រធានសភារបបខ្មែរក្រហម, លោក អៀង សារី អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ខ្មែរក្រហមជាច្រើនរូបទៀតដូចជា លោក ជួន ជឿន, លោក ចាន់ យូរ៉ាន់ ព្រមទាំងគ្រួសាររបស់ពួកគេ បានធ្វើដំណើរមកគេហដ្ឋាន សម្តេច ហ៊ុន សែន នាទីក្រុងតាខ្មៅ ដើម្បីសុំចូលរួមជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅថ្ងៃទី២៩ខែធ្នូឆ្នាំ១៩៩៨»។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រូវបានសរសេរនៅក្នុងសៀវភៅដែលមានចំណងជើងថា «យុទ្ធសាស្ត្រឌីហ្វីឌតេជោសែននៃកម្ពុជា» ដែលចងក្រងដោយក្រុមការងារដែលដឹកនាំដោយនាយឧត្តមសេនីយ៍ ប៉ុល សារឿន។

ក្រុមអ្នកនិពន្ធបានសរសេរនៅក្នុងផ្នែក«អវសាននៃអង្គការចាត់តាំងនយោបាយ និងយោធាខ្មែរក្រហម»ដោយវាយតម្លៃព្រឹត្តិការណ៍នៃការសម្រេចរបស់ក្រុមមេដឹកនាំចុងក្រោយនៃចលនាខ្មែរក្រហម ថាជាជោគជ័យដ៏ធំធេងនៃយុទ្ធសាស្ត្រឌីហ្វីឌ និងនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន ក្នុងការបញ្ចប់ទាំងស្រុងនៃអង្គការចាត់តាំងខ្មែរក្រហម។

ថ្ងៃទី២៩ខែធ្នូឆ្នាំ២០១៨ ច្បាស់ជាខួបឆ្នាំទី២០ នៃការអនុវត្តដោយជោគជ័យនូវយុទ្ធសាស្ត្រឌីហ្វីឌ និងនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ និងក៏ជាឆ្នាំទី២០ នៃសន្តិភាពរបស់កម្ពុជាដែលពុំមានទៀតឡើយ ការបែងចែក ទឹកដីគ្រប់គ្រងដោយចលនានយោបាយផ្សេងៗ។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ក្រោយពីមានវត្តមានលោក អៀង សារី, លោក ខៀវ សំផន និងលោក នួន ជា នៅគេហដ្ឋានរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន ហើយនោះ ពិធីធ្វើសមាហរណកម្មចុងក្រោយនៃទាហានខ្មែរក្រហមចូលជាមួយរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានរៀបចំធ្វើនៅថ្ងៃទី៧ខែកុម្ភៈឆ្នាំ១៩៩៩។

តើអ្វីជាយុទ្ធសាស្ត្រ ឌីហ្វីឌ និងនយោបាយ ឈ្នះ-ឈ្នះ?

ពាក្យថា ឌីហ្វីឌ គឺចេញពីអក្សរកាត់នៃពាក្យអង់គ្លេសចំនួន៥ ដែលរួមមាន៖ Divide =បំបែក, Isolate = ធ្វើឲ្យនៅឯកោ, Finish = បញ្ចប់, Integrate = ធ្វើសមាហរណកម្ម, Develop = អភិវឌ្ឍ។

យោងតាមសៀវភៅរបស់នាយឧត្តមសេនីយ៍ ប៉ុល សារឿនដដែល យុទ្ធសាស្ត្រឌីហ្វីឌ ត្រូវបានផ្តួចផ្តើម និងគូសវាសដោយសម្តេច ហ៊ុន សែន ហើយបានចាប់ផ្តើមអនុវត្តនៅក្នុងខែធ្នូឆ្នាំ១៩៨៩ ដោយការផ្តើមចរចាបង្រួបបង្រួមជាតិលើកដំបូងជាមួយសម្តេចព្រះរោត្តម សីហនុ នៅក្រុង Fère-en-Tardenois នៃប្រទេសបារាំង។ សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ កាលណោះគឺជាប្រមុខនៃរដ្ឋាភិបាលត្រីភាគី ដែលមានមូលដ្ឋាននៅជាយដែនតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជាថៃ។

ការចរចាសន្តិភាពបានឈានដល់ការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងបារីសថ្ងៃទី២៣ខែតុលាឆ្នាំ១៩៩១ មុននឹងមានការរៀបចំឲ្យមានការបោះឆ្នោតសេរីពហុបក្សនីតិកាលទីមួយនៅកម្ពុជាដែលរៀបចំដោយអ៊ុនតាក់ (អាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា) នៅក្នុងខែឧសភាឆ្នាំ១៩៩៣ ដែលបានចំណាយថវិកាជាង២ពាន់លានដុល្លារ និងធនធានមនុស្សជាយោធា និងមន្ត្រីស៊ីវិលជាង២ម៉ឺននាក់។ ក្នុងចំណោមរដ្ឋាភិបាលត្រីភាគី មានតែភាគីហ្វ៊ុនស៊ីនប៉ិចរបស់សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ និងរណសិរ្សរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររបស់សម្តេច សឺន សាន ដែលបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត។ រីឯភាគីខ្មែរក្រហម បានប្រកាសដកខ្លួនពីក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់ និងបានពហិការមិនចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតនោះឡើយ។ សៀវភៅយុទ្ធសាស្ត្រឌីហ្វីឌ សរសេរថា ក្រោយពីមានបាតុកម្មហិង្សាលើលោក ខៀវ សំផន នៅភ្នំពេញ លោក ខៀវ សំផន បាននិយាយថា មានជនជាតិវៀតណាម៥លាននាក់ដែលរស់នៅបង្កប់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីជួយភាគីរដ្ឋកម្ពុជានៅក្នុងការបោះឆ្នោតលើកដំបូងនោះ។ ការដកខ្លួនរបស់ក្រុមខ្មែរក្រហមនេះ បានបង្ហាញអំពីការចាប់ផ្តើមថយកម្លាំងរបស់ខ្មែរក្រហម ពីសម្ព័ន្ធមិត្តត្រីភាគីផង និងបានផ្តល់ឱកាសឲ្យរដ្ឋសភានីតិកាលទីមួយអនុម័តច្បាប់ដាក់ក្រុមខ្មែរក្រហមនៅក្រៅច្បាប់នៅក្នុងខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៤។ ក្រោយពីបានដាក់ក្រុមខ្មែរក្រហមឲ្យនៅឯកោ (Isolate) ហើយនោះ សម្តេច ហ៊ុន សែន នៅបន្តអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រឌីហ្វីឌចំណុច F (Finish = បញ្ចប់) ដោយវាយសម្អាតក្រុមខ្មែរក្រហមតំបន់ភ្នំវល្ល៍ ឱរ៉ាល់ សំឡូត និងទទួលអ្នកស្ម័គ្រចិត្តចូលរួមជាមួយរដ្ឋាភិបាល។

តាមពិតទៅ នៅពេលដែលប្រមុខរដ្ឋាភិបាលបន្តអនុវត្តចំណុច F វាក៏ជាការចាប់ផ្តើមអនុវត្តចំណុច I (Integrate = សមាហរណកម្ម) និង ចំណុច D ( Develop = អភិវឌ្ឍ) រួចទៅហើយ។

ប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតទីតាំងឈរជើងរបស់ក្រុមខ្មែរក្រហម តែងត្រូវបានអនុវត្តទន្ទឹមគ្នាជាមួយនឹងការផ្សព្វផ្សាយគោលនយោបាយ ឈ្នះ-ឈ្នះ ដើម្បីអូសទាញឲ្យពួកខ្មែរក្រហមចូលរួមជាមួយរដ្ឋាភិបាល។

គោលនយោបាយ ឈ្នះ-ឈ្នះ ដែលសម្តេច ហ៊ុន សែន បានប្រកាសអនុវត្តនោះ គឺជាការអនុវត្តគោលការណ៍ចំនួន៣ ដើម្បីផ្តល់សេចក្តីទុកចិត្ត ការជឿកជាក់ និងលើកទឹកចិត្តឲ្យក្រុមទាហានខ្មែរក្រហមសម្រេចចិត្តចូលរួមរស់ជាមួយរដ្ឋាភិបាល។ ទីមួយ គឺការធានាអាយុជីវិត, ទីពីរ ការថែរក្សាទ្រព្យសម្បត្តិ និងទីបី គឺការរក្សាតំណែង និងឋានន្តរសក្តិ។

នាយឧត្តមសេនីយ៍ ប៉ុល សារឿន ដែលជាប្រតិបត្តិករចម្បងមួយរូបនៃយុទ្ធសាស្ត្រ បានសរសេរនៅក្នុងសៀវភៅរបស់លោកថា នយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ ជាយន្តការសំខាន់ក្នុងការអនុវត្តចំណុចធ្វើសមាហរណកម្ម និងការអភិវឌ្ឍ។ លោកបន្តទៀតយ៉ាងដូច្នេះ៖«សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានដាក់ចេញនូវនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ ដើម្បីជំរុញល្បឿនអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រឌីហ្វីឌ ក្នុងទិសដៅបំបាត់អង្គការចាត់តាំងនយោបាយ និងយោធាខ្មែរក្រហម ដែលជាក្រុមឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់ឲ្យបានលឿនតាមតែអាចធ្វើបាន ដើម្បីមានពេលវេលា និងធនធានកសាងប្រទេស»។

«ការអនុវត្តនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ ដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនៅកម្ពុជា ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅ អំឡុង ចុងឆ្នាំ ១៩៩៤ [ដោយសម្តេច ហ៊ុន សែន] គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រពន្លត់ភ្លើង ដោយមិនអង្គុយបក់ផ្សែង»។ នេះជាសំណេរនៅក្នុងសៀវភៅយុទ្ធសាស្ត្រ ឌីហ្វីឌតេជោសែននៃកម្ពុជា៕