កញ្ញា លី ស្រីស្រស់៖មរណភាពរបស់លោក កែម ឡី ជាសារជំរុញខ្ញុំឲ្យមានមនសិកាក្នុងការវិភាគសង្គម

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

វីដេអូ

កញ្ញា លី ស្រីស្រស់៖មរណភាពរបស់លោក កែម ឡី ជាសារជំរុញខ្ញុំឲ្យមានមនសិកាក្នុងការវិភាគសង្គម

31, Mar 2019 , 2:19 pm

រូបភាព

ដោយ: រំដួល ចិត្រា (Romdoul Chetra)

ភ្នំពេញ៖ រយៈពេលជាងពីរឆ្នាំហើយ ដែលកញ្ញា លី ស្រីស្រស់ បានប្រឡូកក្នុងការងារជាអ្នកវិភាគសង្គម និងនយោបាយ។ ការឈានជើងចូលការងារជាអ្នកវិភាគនេះ គឺកញ្ញា ស្រីស្រស់ មានគោលបំណងចង់យកចំណេះដឹងខ្លួន ចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស តាមរយៈការបញ្ចេញមតិបំពេញចំណុចខ្វះចន្លោះរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ចំណែកគោលបំណងធំមួយទៀត គឺអ្នកវិភាគស្ត្រីវ័យក្មេងរូបនេះ ចង់បន្តឆន្ទៈរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី អ្នកវិភាគល្បីល្បាញនៅកម្ពុជា ដែលបានទទួលមរណភាព ដោយសារឃាតករបាញ់សម្លាប់ កាលពីឆ្នាំ២០១៦។

ខណៈដែលមនុស្សស្រីដទៃវេចស្ពាយចំណេះដឹងខ្លួន យកចូលទៅបម្រើការងាររដ្ឋ វិស័យឯកជន ឬជាសហគ្រិនវ័យក្មេងនោះ កញ្ញា លី ស្រីស្រស់ ដែលរៀនជំនាញច្បាប់ និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនេះ បែរជាឈានជើងចូលការងារជាអ្នកវិភាគសង្គម និងនយោបាយទៅវិញ។

ក្នុងកម្មវិធីតុមូលជជែកពិភាក្សាពីបញ្ហាសង្គម និងនយោបាយ នៅតាមស្ថានីយ៍វិទ្យុ ស្ថាប័នផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងកម្មវិធីរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលពោរពេញទៅដោយកាមេរ៉ា និងម៉ាស៊ីនថតសំឡេងនោះ សុទ្ធតែជាកន្លែងដែលកញ្ញា ស្រីស្រស់ បានផ្ដល់មតិ និងដំណោះស្រាយលើបញ្ហានានា នៃការខ្វះចន្លោះក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម និងប្រទេសជាតិ។

«ខ្ញុំចូលចិត្តស្ដាប់វិទ្យុ និងតាមដានព័ត៌មាន តាំងពីខ្ញុំនៅរៀនថ្នាក់វិទ្យាល័យមកម្ល៉េះ ជាពិសេសទាក់ទងរឿងនយោបាយ ទើបធ្វើឲ្យខ្ញុំក្លាយជាមនុស្សចង់ដឹង ចង់ចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម និងជាតិនិយមម្នាក់»។ នេះជាការរៀបរាប់របស់កញ្ញា លី ស្រីស្រស់ ដែលជាប្រធានក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង ។

មរណភាពរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ជាសារជំរុញចិត្តខ្ញុំឲ្យកាន់តែមានមនសិកាក្នុងការវិភាគសង្គម

នៅថ្ងៃទី១០ កក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ សោកនាដកម្មមួយបានកើតឡើងនៅកណ្ដាលទីក្រុងភ្នំពេញនោះ គឺលោកបណ្ឌិត កែម ឡី អ្នកវិភាគល្បីល្បាញម្នាក់នៅកម្ពុជា ដែលត្រូវបានឃាតករបាញ់សម្លាប់ នៅក្នុងស្ដាម៉ាតមួយ ជិតស្តុបបូកគោ ។ ការស្លាប់របស់លោក កែម ឡី បានធ្វើឲ្យកញ្ញា លី ស្រីស្រស់ ដែលកំពុងសិក្សាថ្នាក់ឧត្តមសិក្សាឆ្នាំទី២ និងជាមនុស្សម្នាក់ ចូលចិត្តស្ដាប់ការវិភាគរបស់គាត់នោះ មានការរន្ធត់ចិត្ត និងសោកស្ដាយ ចំពោះការបាត់បង់ធនធានមនុស្សដ៏សំខាន់ម្នាក់នេះ។

ការស្លាប់របស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី គ្រានោះ វាអាចជាសារគំរាមមួយនៅក្នុងបរិបទសង្គម ប៉ុន្តែវាបែរជាទិដ្ឋភាពជំរុញចិត្តយុវតី ស្រីស្រស់ ឲ្យស្រលាញ់ការវិភាគនេះទៅវិញ។ ដោយសារភាពក្លាហាន និងចង់បន្តឆន្ទៈរបស់លោក កែម ឡី ផងនោះ កញ្ញា ស្រីស្រស់ ដែលវ័យជាង២០ឆ្នាំរូបនេះ ក៏សម្រេចចូលរួមជាមួយក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង ដែលជាក្រុមការងារផ្តល់មតិ និងដោះស្រាយបញ្ហានានា ដែលបន្សល់ទុកពីលោក កែម ឡី មុនទទួលមរណភាព។

ជាកូនអ្នកកសិករខេត្តព្រៃវែង ប្រធានក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេងរូបនេះ បាននិយាយម៉ាតៗយ៉ាងដូច្នេះថា៖«នៅពេលដែលយើងឃើញ(ការស្លាប់លោក កែម ឡី) បែបនេះ យើងគិតថា ជាសារគំរាម។ ប៉ុន្តែចំពោះខ្ញុំគិតថា វាជាឱកាសមួយ ដែលវាធ្វើឲ្យខ្ញុំកាន់តែមាននូវមនសិកាបន្តទៀត ក្នុងការរក្សា និងបន្តនូវឆន្ទៈរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី។ បើសិនជាយុវជន និងសាធារណៈជនយល់ថា ការសម្លាប់គាត់ធ្វើឲ្យយើងខ្លាច អ៊ីចឹងវាមានន័យថា ការស្លាប់របស់គាត់វាហាក់ដូចជាគ្មានន័យ…។ អ៊ីចឹងក្រោយពីនោះមក ខ្ញុំក៏បានចូលក្រុម ហើយខ្ញុំចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការជជែកពិភាក្សា តាមលទ្ធភាពដែលអាចធ្វើបាន ទៅតាមចំណេះដឹងរបស់យើង ជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល។ ដូច្នេះអ្វីដែលយើងបានធ្វើគឺជាជំហាន ដែលយើងអាចរក្សាបាននូវគុណតម្លៃរបស់លោកបណ្ឌិត ឬក៏ការលះបង់របស់លោកបណ្ឌិត ដែលបានធ្វើកន្លងមក»។

ដ្បិតមិនបានទទួលការបណ្ដុះបណ្ដាលពីលោក កែម ឡី លើផ្នែកវិភាគនេះដោយផ្ទាល់ក្តី ប៉ុន្តែកូនអ្នកខេត្តព្រៃវែងរូបនេះ តែងតែយកគំរូភាព និងទស្សនទានរបស់អ្នកវិភាគល្បីរូបនេះជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងការវិភាគលើបញ្ហាអ្វីមួយ។

ការវិភាគដោយប្រើពាក្យសម្ដីប្រុងប្រយ័ត្ន និងមានមូលដ្ឋានគ្រឹះច្បាស់លាស់ ជាអ្វីដែលខ្ញុំបានអនុវត្ត

រាល់ការវិភាគ វារមែងតែងតែមានត្រូវ និងមានខុស។ ហើយវាគ្រាន់តែជាផ្លូវគំនិតមួយ សម្រាប់យកទៅពិចារណាលើចំណុចខ្វះខាតប៉ុណ្ណោះ។ កញ្ញា ស្រីស្រស់ ដែលយល់ពីចំណុចទាំងនេះ ទទួលស្គាល់ថា ការវិភាគរបស់ខ្លួន ក៏អាចនៅមានកម្រិតដែរ ប៉ុន្តែវាគឺជាផ្នែកមួយ ក្នុងការចូលរួមជជែកពិភាក្សា ដើម្បីវែកញែកបំពេញនូវចំណុចខ្វះចន្លោះក្នុងសង្គម។

ដ្បិតដឹងថាសមត្ថភាពខ្លួននៅមានកម្រិតក្តី តែអ្នកវិភាគវ័យ២៣ឆ្នាំរូបនេះ តែងតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ចំពោះការប្រើប្រាស់ពាក្យសម្តី ការបកស្រាយដោយមានទឡ្ហីករណ៍ និងមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់មួយ ដើម្បីគេចចេញពីបញ្ហាក្តីក្តាំនៃផ្លូវច្បាប់។

កញ្ញា ស្រីស្រស់ ដែលធ្លាប់ឭពាក្យរិះគន់មកក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេងនេះ បាននិយាយដូច្នេះថា៖« «នៅពេលគេសួរយើងភ្លាមៗ យើងអាចជួបបញ្ហាពីរ។ ទី១ ពាក្យសម្តីនៃការប្រើប្រាស់របស់យើង ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នមែនទែន ដោយសារខុសតែមួយម៉ាត ក៏យើងអាចត្រូវបានគេចោទប្រកាន់ដែរ។ ចំណុចទី២ ការគិតឲ្យលឿន ថាតើយើងសន្និដ្ឋានបែបនេះ យើងមានមូលដ្ឋានគ្រឹះអ្វីខ្លះមកគាំទ្រ។ អ៊ីចឹងយើងត្រូវជាមនុស្សគិតលឿន មានមូលដ្ឋានគ្រឹះច្បាស់លាស់ ដូចជាផ្នែកច្បាប់ ឬផ្នែកណាមួយជាក់លាក់ វាគឺជាចំណុចមួយសំខាន់»។

មែនទែនទៅ យុវតីរូបនេះ ក៏ធ្លាប់បដិសេធការឆ្លើយសំនួរពីអ្នកព័ត៌មាន ឬអ្នកដែលចង់ដឹងពីបញ្ហាសង្គមដែរ។ រាល់សំនួរ ដែលលើសពីសមត្ថភាព ឬខុសពីជំនាញរបស់ខ្លួន គឺកញ្ញា ស្រីស្រស់ តែងតែស្នើឲ្យអ្នកសួរនោះ បង្វែចំណោទបញ្ហា ទៅកាន់អ្នកដែលមានជំនាញច្បាស់ជាងខ្លួនបកស្រាយវិញ។ វាមិនមែនជាការគេចវេសពីការបកស្រាយទេ ប៉ុន្តែកញ្ញា ស្រីស្រស់ គ្រាន់តែមិនចង់បកស្រាយអ្វី ដែលខ្លួនយល់មិនច្បាស់ទៅកាន់អ្នកដទៃឡើយ។

បើតាមអ្នកវិភាគរូបនេះ ការលើកឡើងរបស់ខ្លួនកន្លងមក គឺពឹងផ្អែកទៅលើរបាយការណ៍ ព័ត៌មាន និងទិន្នន័យពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ ដែលខ្លួនធ្លាប់បានអាន និងសិក្សាសម្រាប់យកជាចំណេះដឹងក្នុងការវិភាគនេះ។

លោកស្រី អង់ សានស៊ូជី ជាស្ត្រីគំរូម្នាក់ ដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំក្លាយជាស្ត្រីក្លាហាននៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា

ជាកូនពៅក្នុងគ្រួសារកសិករ នៃខេត្តព្រៃវែង យុវតី ស្រីស្រស់ បានបញ្ចប់ការសិក្សានៅវិទ្យាល័យមេសាង នៅឆ្នាំ២០១៣ មុននឹងជាប់អាហារូបករណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ ហើយសិក្សាផ្នែកច្បាប់នៅសាកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា និងផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅវិទ្យាស្ថានភាសាបរទេស (IFL) នៅឆ្នាំ២០១៥។ ដោយសារតែចិត្តចង់ដោះស្រាយបញ្ហា និងចូលចិត្តតាមដានស្ថានការណ៍សង្គម តាមរយៈការស្ដាប់ព័ត៌មាន និងមតិយោបល់ពីវាគ្មិនល្បីមួយចំនួនផងនោះ វាគឺជាទុនមួយសម្រាប់ ស្រីស្រស់ ក្នុងការបោះជំហានប្រឡូកចូលក្នុងកិច្ចការវិភាគសង្គម។

តាមរយៈការវិភាគនេះ កញ្ញា ស្រីស្រស់ តែងតែមានកូនចិត្តចង់ឃើញការផ្លាស់ប្ដូរជាវិជ្ជមាន លើបញ្ហាសង្គម។ នៅពេលសួរថា ហេតុអ្វីកញ្ញា មិនព្រមយកចំណេះដឹងខ្លួនទៅធ្វើការងារដទៃ តែបែជាមកធ្វើអ្នកវិភាគទៅវិញ? ឆ្លើយតបទាំងទឹកមុខមុតមាំ យុវតីវ័យជាង២០ឆ្នាំរូបនេះ បានអះអាងថា ខ្លួនជាមនុស្សដែលមានមនសិកាស្នេហាជាតិ និងជាតិនិយម ដូច្នេះប្រហែលអត្តចរិតនាងខុសពីមនុស្សស្រីដទៃ ដែលមិនចង់ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា ដោយសារការបញ្ចេញមតិរិះគន់ ឬផ្ដល់យោបល់ឡើយ។ និយាយបែបនេះ មិនមែនមានន័យថា សង្គមកម្ពុជា គ្មានស្ត្រីហ៊ានចេញមុខតវ៉ារិះគន់លើបញ្ហាសង្គមនោះទេ ។ពោលគឺមានដែរ ស្ត្រីដែលតស៊ូមតិនៅតាមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងខាងនយោបាយ ប៉ុន្តែនៅមានកម្រិតប៉ុណ្ណោះ។

ក្នុងន័យនេះកញ្ញា ស្រីស្រស់ ដែលចាត់ទុកលោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី ទីប្រឹក្សារដ្ឋ និងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសមីយ៉ាម៉ាបច្ចុប្បន្ន គឺជាស្ត្រីគំរូម្នាក់នៅក្នុងចិត្តខ្លួននោះ(គណបក្សសម្ព័ន្ធភាពជាតិ ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់លោកស្រី ស៊ូជី បានឈ្នះឆ្នោតភ្លូកទឹកភ្លូកដី កាលពីឆ្នាំ២០១៥ ក្រោយតស៊ូរយៈពេលជាង២ទសវត្ស) បានជំរុញឲ្យស្ត្រីដែលចង់យកចំណេះដឹង មកពិភាក្សា ឬវិភាគវែកញែក ចូលរួមសកម្មភាពសង្គមឲ្យបានច្រើន ដើម្បីលើកកម្ពស់ដល់សមត្ថភាពស្ត្រីដូចគ្នា។ ប៉ុន្តែដើម្បីមានភាពក្លាហានក្នុងការបញ្ចេញមតិយោបល់នេះ កញ្ញា ស្រីស្រស់ ស្នើស្ត្រីទាំងអស់មើលគំរូភាពរបស់ស្ត្រីជោគជ័យ ដើម្បីជម្នះភាពភ័យខ្លាចរបស់ខ្លួន។

«ភាពគំរូ(ស្ត្រីជោគជ័យ)គឺជាកត្តាមួយសំខាន់ ដែលជំរុញឲ្យស្ត្រីក្នុងសង្គម គាត់អាចមានលទ្ធភាពកសាងទំនុកចិត្តខ្លួនឯង។ ហើយគាត់មានបុគ្គលមួយ ដែលជាគំរូរបស់គាត់ហើយខ្ញុំគិតថា គំនិតនៅក្នុងការតតាំងសមភាពរវាងស្ត្រី និងបុរស នឹងមានប្រសិទ្ធភាព ជាងយើងគ្រាន់តែប្រើទ្រឹស្តីបង្រៀនគាត់ឲ្យក្លាហាន…។អ៊ីចឹងខ្ញុំ គិតថា លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី គឺជាគំរូភាពសម្រាប់ខ្ញុំកន្លងមក នៅក្នុងទសវត្សសម័យថ្មីនេះ ដែលអាចធ្វើឲ្យខ្ញុំមានសមត្ថភាព និងសេចក្តីក្លាហានគ្រប់គ្រាន់នៅក្នុងការចូលរួមប្រឡូកលើការពិភាក្សាពីបញ្ហាសង្គម»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ប្រធានក្រុមវិភាគវ័យក្មេង ៕