ភ្នំពេញ៖ កសិករគ្រប់រូបតែងគិតថាល្ហុង ជាដំណាំដែលមិនរើសរដូវ ដែលអាចដាំបាននៅរដូវណាមួយក៏បាន។ សម្រាប់កសិករជ្រើសរើសការដាំដំណាំល្ហុងជាអាជីវកម្ម ដែលដាំទៅដើម្បីទទួលបានទិន្នផលល្អ និងមានទីផ្សារនោះ កសិករគួរដាំនៅរដូវភ្លៀង។ ក្នុងការដាំកសិករក៏ត្រូវដឹងពីការត្រៀម និងជ្រើសរើសពូជដាំ ការបណ្ដុះកូន ការរៀបចំដី ការដាំ និងការថែទាំជាដើម។
សម្រាប់ការជ្រើសរើសពូជ កសិករត្រូវពិនិត្យមើលគ្រាប់ពូជដែលចេញពីផ្លែ មានលក្ខណៈធំ វែង ហើយជាពូជដុះចេញពីដើមមានសុខភាពល្អ និងមានផ្លែច្រើនមិនដាច់។ កសិករត្រូវចេះត្រៀមពូជ ដែលនៅពេលផ្លែទុំត្រូវពុះយកគ្រាប់ចេញពីផ្លែទៅលាងទឹកឲ្យជ្រះរំអិល រួចហើយយកទៅសំដិលហាល ២-៣ថ្ងៃឲ្យស្ងួតល្អទើបយកទៅរក្សាទុក។
ក្រៅពីចេះជ្រើសរើសពូជ កសិករក៏ត្រូវដឹងពីការបណ្ដុះកូន ដែលដំបូងយកគ្រាប់ទៅបណ្ដុះ មុននឹងយកទៅដាំក្នុងចម្ការ។ បន្ទាប់មកយកដីដែលមានជីជាតិដាក់ចូលក្នុងថង់ខ្មៅ និងយកគ្រាប់ទៅត្រាំទឹករយៈពេល៣ថ្ងៃ រួចផ្អាប់ទុក៧ថ្ងៃឲ្យចេញពន្លកសៗ ហើយទើបយកទៅដាក់ដាំនៅក្នុងថង់ពី ៣-៤គ្រាប់ក្នុង១ថង់។ ក្រោយពីបណ្ដុះកូនរួច កសិករត្រូវស្រោចទឹកឲ្យជោករាល់ថ្ងៃ ដើម្បីឲ្យលូតលាស់បានល្អ និងសម្រាប់ថ្នាលបណ្ដុះ ត្រូវប្រក់សំណាញ់ កុំឲ្យត្រូវពន្លឺថ្ងៃខ្លាំងពេក។
កសិករត្រូវរៀបចំដីសម្រាប់ដាំដោយភ្ជួរហាលពី៤-៥លើក ដោយចន្លោះពីមួយលើកទៅមួយលើកមានរយៈពេល១០ថ្ងៃ។ ក្នុងពេលភ្ជួរលើកដំបូង កសិករត្រូវដាក់ជីលាមកសត្វពុកផុយ បន្ទាប់ពីភ្ជួររួច កសិករត្រូវលើករងដែលទទឹង ១,៥ម៉ែត្រ និងបណ្ដោយទៅតាមស្ថានភាពនៃដី។ កសិករក៏ត្រូវជីករណ្ដៅជាជួរៗ មានទំហំ ៣តឹក ៤ជ្រុង និងជម្រៅ ៣តឹក ទុកចន្លោះពីរណ្ដៅមួយទៅរណ្ដៅមួយប្រវែង ២ម៉ែត្រហើយនៅក្នុងរណ្ដៅ កសិករក៏ត្រូវដាក់ជីលាមកសត្វពុកផុយច្របល់ជាមួយដីឲ្យសព្វ។
ខែមេសា ឬឧសភា ជាខែដែលល្អបំផុតសម្រាប់ដាំកូនល្ហុង ព្រោះជាដើមរដូវវស្សា ដែលកសិករអាចកាត់បន្ថយការស្រោចទឹក។ កូនល្ហុងដែលយកមកដាំត្រូវមានអាយុ ៤៥ថ្ងៃ ដាក់ដាំក្នុងរណ្ដៅ បន្ទាប់មកយកដីនៅមាត់រណ្ដៅលុបសង្កត់ឲ្យណែន រួចយកកំទេចចំប៉ើងគ្របគល់ និងស្រោចទឹកឲ្យជោគ។
ក្នុងការថែទាំពេលល្ហុងនៅតូច កសិករត្រូវស្រោចទឹកម្ដងក្នុង១ថ្ងៃ ប្រើទុយោបាញ់លើស្លឹករហូតដល់ធំចេញផ្កា ហើយក៏ត្រូវបញ្ចូលទឹកតាមចន្លោះរង ៣ថ្ងៃម្ដង កុំឲ្យដីស្ងួតពេក ក៏មិនត្រូវឲ្យសើមពេកដែរ។ នៅពេលឃើញមានឫសល្ហុងដុះលើផ្ទៃដី កសិករត្រូវឧស្សាហ៍ពូនគល់។ ក្រៅពីដាំបាននៅរដូវភ្លៀង ល្ហុងក៏ជាដំណាំត្រូវការពន្លឺថ្ងៃ ដូច្នេះកសិករត្រូវកាច់មែកដែលងាប់ចោល និងធ្វើស្មៅក្បែរគល់ ដើម្បីឲ្យពន្លឺចាំងចូលគ្រប់គ្រាន់។ កសិករត្រូវដាក់ជីឲ្យកែង ៥គីឡូក្រាមនៅគល់រណ្ដៅ សម្រាប់បំប៉នដំណាំ។
សូមបញ្ជាក់ថា ដំណាំប្រភេទនេះតែងជួបប្រទះនូវសត្វល្អិត និងជំងឺមួយចំនួនដូចជា ជំងឺរលួយគល់ ធ្វើឲ្យស្លឹកស្រពោនរលួយឫស ជំងឺពុកឫសកែវស្លឹកឡើងលឿង លែងចេញផ្លែ ជំងឺឆ្កូតត្រួយ ធ្វើឲ្យត្រួយរួញនិងផ្អាកការចេញផ្លែ។ បន្ថែមពីលើនេះដែរ សម្រាប់ការកម្ចាត់ កសិករត្រូវដកដើមចោលបើល្ហុងនៅតូច ឬកាច់ស្លឹក និងត្រួយដែលមានជំងឺនោះចោលតែម្ដង៕
(សារព័ត៌មានថ្មីៗដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅដំណាំឈើហូបផ្លែនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សា និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា)