ភ្នំពេញ៖ លោក ឡេង កុក អាន ដែលធ្វើការងារលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងការអភិរក្សគម្ពីរសាស្ត្រាស្លឹករឹត ក្រាំង និង វាន អស់រយៈពេល៣ទសវត្សរ៍មកហើយនោះ បានលើកយកក្បួនសង់ផ្ទះ ដោយស្រង់ចេញពីគម្ពីរបុរាណខ្មែរ។ ជាអ្នកចូលចិត្តគម្ពីរក្បួនច្បាប់បុរាណ លោក ឡេង កុក អាន សង្កេតឃើញថា ប្រជាជនខ្មែរមួយចំនួនក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ហាក់មិនសូវឱ្យតម្លៃក្បួនបុរាណរបស់បុព្វបុរសឡើយ។ លោក កុក អាន មើលឃើញថា ការអស់ជំនឿនេះ មកពីខ្មែរមិនបានសិក្សារៀនសូត្រពីក្បួនទាំងនោះឱ្យបានច្បាស់លាស់។
ដើម្បីជ្រាបច្បាស់ពីការសង់ផ្ទះ តាមក្បួនបុរាណខ្មែរ តទៅនេះសូមស្ដាប់បទយកការណ៍ដែលរៀបរៀងដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន ដោយក្ដីរីករាយ៖
មានសម្បុរស្រអែម មុខមាំ បុរសវ័យ៥៥ឆ្នាំ ដែលមានសក់ស្កូវល្បាយអាចម៍ខ្លាទៅហើយនោះ កំពុងអង្គុយនៅក្នុងបន្ទប់ពោរពេញទៅដោយគម្ពីរសាស្ត្រាស្លឹករឹត ក្រាំង វាន និងសៀវភៅក្បាលធំតូចលាយគ្នា ព្រមទាំងសន្លឹកឯកសារស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀត នោះគឺ លោក ឡេង កុក អាន។
ធ្វើការលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សគម្ពីរសាស្ត្រាស្លឹករឹតខ្មែរ ប្រមាណជា៣ទសវត្សរ៍ទៅហើយនោះ លោក ឡេង កុក អាន បានអានឯកសារក្បួនបុរាណខ្មែរជាច្រើន ដែលចាស់បុរាណបានកត់ត្រាទុក។ ក្នុងក្បួនបុរាណជាច្រើនរាប់សឹងមិនអស់ទាំងនោះ ក៏មានក្បួនសង់ផ្ទះដែរ។
លោក ឡេង កុក អាន អ្នកសិក្សាស្រាវេជ្រាវ សាស្ត្រាស្លឹករឹត ក្រាំង និង វាន នៅវិទ្យាស្ថានស្រាវេជ្រាវ និងអភិរក្សសាស្ត្រាស្លឹករឹតខ្មែរ
មានស្រុកកំណើតនៅរាជធានីភ្នំពេញ លោក ឡេង កុក អាន រៀបរាប់ខែតាមចន្ទគតិ ដែលអាចសង់ផ្ទះឱ្យមានសិរីមង្គល នាំទ្រព្យធនធានហូរចូល ឬនាំឱ្យវិនាសអន្តរាយ ទៅតាមក្បួនក្នុងគម្ពីរក្រាំងបុរាណ។ ដៃកាន់ក្រាំង ដែលមានទំហំប្រហែល១ចំអាម និងប្រវែងប្រហែល៣ចំអាម លោក ឡេង កុក អាន បានអានពីក្បួនសង់ផ្ទះដូច្នេះ៖«សង់ផ្ទះថ្មីឱ្យមើលពេលា កុំធ្វើឡើងមិនមធ្យម ឱ្យមាសឧត្តមនឹងនិត្យនៅ ខែនោះហង ពិសាខ សង់គ្រឹះជាក្ដាត់ ចូលលាភច្រើនឆ្វាត់ មាសប្រាក់ទាំងឡាយ។ ខែជេស្ឋ សង់គ្រឹះអន្តរាយ នៅប្រស់រូបកាយ ខ្ចាត់ខ្ចាយអាត្មាមរក្ស័យ។ ស្លាប់ខ្លួនណា មិនបានទេ»។
អង្គុយលើកៅអីពណ៌ខ្មៅមានធ្នាក់ដៃ នៅជាប់តុធ្វើការដែលមានឯកសារទាំងជាសៀវភៅក្បាលតូចនិងធំ ព្រមទាំងគម្ពីរសាស្ត្រាស្លឹករឹត ក្រាំង និងវាន ដាក់រាយពេញលើតុ បុរសដែលដាក់ឈ្មោះកូន មើលទៅតាមក្បួនបុរាណរូបនេះ ប្រាប់ពីការសង់ផ្ទះនៅក្នុងខែអាសាឍ៖«ខែអាសាឍ សង់គ្រឹះឥតជ័យ ទ្រព្យធនក្រិណក្ស័យ ហឹង្សានោះនឹងវិនាស។ បានន័យថាកើតអំពើហឹង្សា។ ខែស្រាពណ៍សង់គ្រឹះតាមសាសន៍ បានន័យថាតាមជនជាតិ ទាយថាបានមាសហើយនិងប្រាក់កែវកង។ ខែភទ្របទសង់គ្រឹះពុំជា ព្យាធិបិនទារ ហើយច្រើនតម្កាត់ពេកក្រៃ»។
ដៃឆ្វេងកាន់ក្រាំងបញ្ឈរឡើង ហើយដៃស្ដាំម្រាមចង្អុល ប្រឹងចង្អុលឱ្យចំតួអក្សរ ដែលមាននៅក្នុងក្រាំង លោក កុក អាន បន្តប្រាប់ពីការសង់ផ្ទះនៅក្នុងខែអស្សុជដូច្នេះ៖«ខែអស្សុជ សង់គ្រឹះឥតជ័យ ច្រើនតម្កាត់ក្រៃ ហើយច្រើនក្ដៅចិត្តពុំជា។ ខែកត្តិក សង់គ្រឹះសឹងមហា សួស្ដីជ័យា ហើយនឹងចូលទ្រព្យធនបាន។ ខែមិគសិរ សង់គ្រឹះជាឋានសួស្ដីកល្យាណ ហើយមានយសស័ក្ដិសម្បត្តិ។ ខែបុស្ស សង់គ្រឹះក្ដាត់ ចូលកែវកងរ័ត្ន ហើយមានមាសប្រាក់ផងណា។ អ៊ីចឹងល្អទាំងអស់៣ខែជាប់គ្នាហ្នឹង»។
ឆ្លៀតងាកមើលមុខខ្ញុំបន្តិច បុរសដែលមានកន្ទុយភ្នែកជាមនុស្សពូកែសង្កេតរូបនេះ ហាមមិនឱ្យសង់ផ្ទះនៅក្នុងខែមាឃឡើយ៖«ខែមាឃធំ សង់គ្រឹះពុំជា កាចក្រៃមហិមា ហើយក្រៃភ្លើងនឹងឆេះផងណា។ ខែផល្គុនសង់គ្រឹះឥតមោះ មានលាភចំពោះ ដូចចិត្តប្រាថ្នា។ ខែចេត្រ សង់គ្រឹះពុំជា សែនសោយសោកា អប្រិយចង្រៃនឹងក្ដៅ ចិត្តក្រៃប្រល័យព្រាត់ប្រាស បានន័យថាឈ្លោះទាស់ទែងគ្នា»។
សាស្ត្រាស្លឹករឹត ក្រាំង និង វាន មិនទាន់រៀបចំរួច នៅក្នុងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សសាស្ត្រាស្លឹករឹតខ្មែរ
អង្គុយដាក់កែងដៃទាំងពីរច្រត់លើតុ ហើយម្រាមដៃទាំងសងខាងស្រាក់ចូលគ្នា លោក ឡេង កុក អាន ប្រាប់ថាបើចង់ដឹងពីក្បួនមើលជ័យភូមិតាមច្បាប់បុរាណ គេអាចទៅរកមើលបានពីក្នុងក្រាំង ដែលរក្សាទុកនៅក្នុងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្ស សាស្ត្រាស្លឹករឹតខ្មែរ ដែលមានទីតាំងក្នុងបរិវេណវត្តឧណ្ណាលោម៖«ក្រាំងភាគច្រើនគឺក្បួនមើលផ្ទះជ័យភូមិទាំងអស់។ ក្បួនឡើងផ្ទះ តើគេរៀបយ៉ាងម៉េច មានតាំងពីឆ្មាសម្បុរបី។ ពីដើមអ្នកចេះទាំងអស់គេយកតាមហ្នឹង។ តាំងពីការមើលជ័យភូមិ ដំបូកនៅខាងណា ទឹកហូរយ៉ាងម៉េច។ គេដាំដើមឈើ នៅទិសខាងណាខ្លះ ហ្នឹងគេហៅថាសេនា១ពាន់។ ដើមអំពិលវាមានអរូបមកនៅ ដូចជាព្រាយ ឬខ្មោច ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ យើងនៅមិនកើត ទើបបានជាគេមិនឱ្យដាំនៅទិសខាងត្បូងផ្ទះ។ ចាស់ៗខ្លះ ដើមបែបនេះគេដាំចំទិសកាក្ខិណី»។
មានប្រជុំជញ្ចើមបង្ហាញឱ្យឃើញពីភាពជាមនុស្សហ្មត់ចត់ បុរសដែលពាក់អាវពណ៌ប្រផេះដៃវែងកបត់រូបនេះ ក៏បានបញ្ជាក់ពីក្បួនធ្វើបង្គន់តាមចាស់បុរាណផងដែរ៖«បង្គន់អ៊ីចឹងដែរ ពីបុរាណគេឱ្យបែរមុខទៅទិសខាងជើង យើងចូលខាងណាក៏ដោយបង្គន់ហ្នឹងឱ្យបែរទៅទិសខាងជើង។ ទិសហ្នឹងគេហៅទិសមិត្ត»។
ទោះជាយ៉ាងណា ការសាងសង់ផ្ទះតាមក្បួនដោយមើលតាមខែល្អត្រឹមត្រូវហើយ ក៏នៅតែទាមទារមើលរាសីរបស់ម្ចាស់ផ្ទះដែរ ហើយលោក ឡេង កុក អាន ដែលបានស្រាវជ្រាវគម្ពីរសាស្ត្រាស្លឹករឹតតាំងពីឆ្នាំ១៩៩០ ពន្យល់ដូច្នេះ៖«គេមើលដេញតាមរាសីរបស់មនុស្សនោះទៀត។ គេមើលត្រូវខែសង់ហើយ គេមើលប្ដីប្រពន្ធរបស់យើងហ្នឹង គេលើកផ្ទះថ្ងៃណាបាន។ បើចំទិនសូន ទិនស័យ នោះមិនបានទៀត។ ត្រូវដេញពេលាទៀត»។
បុរសដែលឱ្យតម្លៃកេរដូនតារូបនេះ ពន្យល់បន្ថែមពីមូលហេតុដែលនាំឱ្យចាស់បុរាណ បង្កើតក្បួនសង់ផ្ទះ៖«ក្បួនសង់ផ្ទះពិស្ដារ គេចាប់ផ្ដើមមើលតាំងពីដំបូក គេត្រូវទុកខាងណាបាន។ ឧទាហរណ៍ផ្ទះរបស់យើង ធ្វើលើដីស្រែមួយ ខាងណាខ្ពស់ ខាងណាទាប បើមានប្រឡាយ តើទឹកហូរយ៉ាងម៉េច កុំឱ្យហូរទៅទិសខាងណា។ ពីដើមគេមើលខ្ទេចទាំងអស់ណា ហ្នឹងបានសិរីសួស្ដី។ ពីដើមហេតុអ្វីទើបបានជាមានក្បួនបែបនេះ មកពីគេសង់វាំង ពីដើមព្រះរាជាទ្រង់ធ្វើបែបហ្នឹង ទ្រង់មើលទាំងអស់»។
គម្ពីរវាន
ផ្អែកលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវគម្ពីរសាស្ត្រាស្លឹករឹត ក្រាំង និងវាន ជិត១ពាន់វត្ត រួមទាំងការសិក្សាស្រាវជ្រាវចំណេះដឹងទូទៅផ្សេងៗ បុរសកូនពៅក្នុងចំណោមបងប្អូន៧នាក់រូបនេះ បានសន្មតពីប្រាជ្ញារបស់ចាស់បុរាណថា៖«ដូចខ្ញុំថាអ៊ីចឹងចាស់បុរាណគេអង្គុយកម្មឋាន។ ពីដើមគ្រូៗ គេអង្គុយនិម្មិតឃើញ គេសរសេរជាក្បួន ដូច្នេះក្បួនទាំងអស់នេះកើតចេញពីអំពើកម្មឋាន។ ខ្មែរពីដើមគេជ្រៅណាស់ យើងពិបាកនឹងពន្យល់»។
តែងប្រកាន់យកក្បួនបុរាណ ទៅអនុវត្តន៍ក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់ខ្លួនលោក ឡេង កុក អាន មានជំនឿមុតមាំលើចំណេះដឹងបុព្វបុរសខ្មែរ ដែលបានចងក្រងជាគម្ពីរ បន្សល់ទុកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកមិនបានបង្ខំឱ្យជនណាម្នាក់ ជឿតាមលោកឡើយ ក៏ប៉ុន្តែលោកគ្រាន់តែសុំឱ្យកូនខ្មែរ បើនឹងជឿលើអ្វីមួយ គួរណាស់ព្យាយាមសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងសង្កេតពិនិត្យឱ្យបានហ្មត់ចត់ជាមុនសិន៖«អ្នកប្រាជ្ញខ្មែរបានសរសេរមក អ៊ីចឹងបានខ្ញុំថា វាជាអរិយធម៌ដែលមិនមានអ្នកដឹងកប់ទៅ ហើយខ្មែរអនុវត្តិតៗគ្នាមក។ យើងសព្វថ្ងៃចោលក្បួន ដោយសារថាទៅជឿអីអាហ្នឹង មនុស្សអ្នកធ្វើទេតើ អ្នកណាសង់ផ្ទះខែណាក៏បានដែរ។ អ្នកខ្លះគេសង់ធ្វើមហាសេដ្ឋី មិនមានអ្នកណាទៅអន្តរាយ ទៅជឿអី។ គេធ្វើវីឡាមួយគេមានប្រាក់វាល់លានធ្វើ ប៉ុន្តែពេលធ្វើហើយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ស្លាប់បាត់ទៅ អត់បាននៅផ្ទះហ្នឹង។ អ្នកណាគេថាយ៉ាងណាក៏ថាទៅ ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំគឺជឿក្បួនបុរាណ។ ដូចចាស់ៗចំណាំថាអ៊ីចឹង បើមិនជឿចាស់ស្រឡះដៃធេង»៕
គម្ពីរក្រាំង ដែលមានសរសេរពីក្បួនជ័យភូមិ