ភ្នំពេញ៖ ឈានជើងចូលវិស័យសិល្បៈតន្ត្រីតាំងពីប្រមាណ១០ឆ្នាំមុន លោក ចាន់ រិទ្ធី ដែលខ្សោយគំហើញ បច្ចុប្បន្នចេះលេងឧបករណ៍ភ្លេងជិត១០ប្រភេទ ទាំងឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែរ និងឧបករណ៍ភ្លេងបរទេស។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទេពកោសល្យនេះកម្របានយកទៅប្រើប្រាស់ណាស់ ដោយសារតែការមិនសូវផ្ដល់ឱកាស រួមទាំងការរើសអើងលើពិការភាពខ្លះផង។
បច្ចុប្បន្នជាមន្ត្រីក្របខ័ណ្ឌ លោក ចាន់ រិទ្ធី បុរសខ្សោយគំហើញ ដែលមានអាយុ៣៣ឆ្នាំ មានឱកាសបានធ្វើការក្នុងសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ តួនាទីជាជំនួយការបង្រៀន នៅមហាវិទ្យាល័យតូរ្យតន្ត្រី។ ក្រៅពីការងារខាងលើ បុរសកូនច្បងក្នុងគ្រួសារ ដែលមកពីខេត្តកំពង់ធំរូបនេះ ក៏មានការងារបន្ទាប់បន្សំខ្លះដែរ ដូចជាផ្នែកបញ្ចូលបទភ្លេង បង្រៀនចាប៉ីដងវែង និងបង្រៀនឧបករណ៍ភ្លេងខ្សែ១ ប៉ុន្តែការងារនេះមានមិនទៀងទាត់ឡើយ។
លោក ចាន់ រិទ្ធី បានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាលើជំនាញ “ជាតិពន្ធុតន្ត្រីវិទ្យា” ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ដែលផ្ដោតលើការសិក្សាពីឧបករណ៍តន្ត្រី។ ជំនាញនេះ ផ្ដល់ឱកាសឱ្យលោក ចាន់ រិទ្ធី អាចសិក្សាស្វែងយល់ពីឧបករណ៍តន្ត្រីបានច្រើនប្រភេទ។ ជាលទ្ធផលពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវ លើជំនាញសិក្សារបស់ខ្លួន បុរសខ្សោយគំហើញរូបនេះ ចេះលេងឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែរ ដូចជាឧបករណ៍ខ្សែ១ ខ្លុយ ចាប៉ី ស្គរធនរមនា ស្គរដៃ ស្គរធំ និងស្គរសំភោរ។
លោក ចាន់ សិទ្ធី កំពុងអង្គុយលេងឧបករណ៍ខ្សែ១ (រូបផ្ដល់ឱ្យ)
ចំណែកឧបករណ៍ភ្លេងបរទេសមាន ហ្គីតាក្លាស៊ីក និងម៉ុងដូលីន ដែលលោកអាចលេងក្នុងកម្មវិធីផ្សេងៗបាន។ ក្រៅពីនោះឧបករណ៍តាខេ រនាតធុង ប៉ីអ ប៉ីពក ហើយឧបករណ៍បរទេសមាន ស្គរសម័យ សាក់សូហ្វូន និងព្យាណូ លោក រិទ្ធី ក៏អាចលេងបានខ្លះៗដែរ។ ដ្បិតតែចេះលេងឧបករណ៍ភ្លេងជាតិនិងអន្តរជាតិច្រើនក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែបុរសខ្សោយគំហើញរូបនេះ ពិបាករស់នឹងជំនាញភ្លេងនេះបន្តិច តាំងពីអំឡុងពេលរៀន និងក្រោយបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញា ព្រោះតែពិការភាព។
លោក ចាន់ រិទ្ធី អះអាងដូច្នេះ៖«ខ្ញុំនិយាយនេះមិនមែនចង់ឱ្យអ្នកទាំងអស់គ្នាអាណិតខ្ញុំទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំគ្រាន់តែចង់ឱ្យគេដឹងពីទុកលំបាករបស់ខ្ញុំខ្លះប៉ុណ្ណោះ។ ពេលខ្លះខ្ញុំត្រូវបានគេរើសអើង។ ពេលមួយមានមិត្តម្នាក់ គាត់បាននាំខ្ញុំទៅលេងភ្លេង ហើយគាត់ឱ្យខ្ញុំពាក់វែនតាខ្មៅ ដើម្បីកុំឱ្យគេដឹងថាខ្ញុំពិការភ្នែក។ ពេលនោះខ្ញុំសម្រេចចិត្តថាខ្ញុំមិនទៅទេ ខ្ញុំអត់ខឹងមិត្តខ្ញុំទេ តែខ្ញុំចង់ឱ្យមនុស្សគ្រប់គ្នាទទួលស្គាល់ខ្ញុំ ក្នុងនាមជាខ្លួនខ្ញុំ និងអ្វីដែលខ្ញុំមាន ដោយមិនមែនជាការបន្លំទេ។ ខ្ញុំអាចលេងតន្ត្រីបានច្រើន តែក្នុងកម្មវិធីរបស់សាលាប៉ុណ្ណោះ បើកម្មវិធីខាងក្រៅយូរៗម្ដង ឬទាល់តែពេលដែលគេមិនអាចរកដៃភ្លេងបាន ទើបគេហៅខ្ញុំ»។
លោក ចាន់ រិទ្ធី កំពុងអង្គុយលេងហ្គីតា (រូបផ្ដល់ឱ្យ)
កើតក្នុងគ្រួសារដែលមានជីវភាពមធ្យម ដោយឪពុកគឺជាមន្ត្រីនគរបាល ហើយម្ដាយជាមេផ្ទះ លោក ចាន់ រិទ្ធី លំបាកច្រើនផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងអំឡុងពេលសិក្សានៅថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រ។ ខណៈពេលគ្រួសារមិនអាចផ្ដល់ប្រាក់ឱ្យរៀនបានគ្រប់គ្រាន់ ហើយលោកក៏មិនអាចរកការងារធ្វើបាន និងមិនមានប្រាក់ជាប់ខ្លួនផង ពេលនោះ លោក រិទ្ធី មានបំណងចង់បោះបង់ការសិក្សាចោល។
«ប្រាក់ក៏ខ្វះខាត ការងារក៏មិនមានច្បាស់លាស់ ពិបាកពេកខ្ញុំចង់ឈប់រៀន។ តាមពិតដំបូងឡើយម្ដាយរបស់ខ្ញុំ គាត់បានប្រាប់ដែរ ថាគាត់អត់មានលទ្ធភាពឱ្យខ្ញុំរៀននៅថ្នាក់បរិញ្ញាទេ ប៉ុន្តែគាត់ក៏មិនបានហាមខ្ញុំមិនឱ្យរៀនដែរ។ គាត់ថាគាត់អាចត្រឹមជួយផ្គត់ផ្គង់ខ្ញុំតិចតួច។ នៅពេលដែលមិត្តខ្ញុំដឹងថា ខ្ញុំចង់ឈប់រៀន ពួកគេបានជួយជ្រោមជ្រែងខ្ញុំ ទាំងស្មារតីនិងហិរញ្ញវត្ថុខ្លះដែរ»។ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែមរបស់លោក ចាន់ រិទ្ធី។ រូប៣
ឧបករណ៍ភ្លេងស្គរដែលលោក ចាន់ រិទ្ធី ចេះលេង (រូបផ្ដល់ឱ្យ)
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ពេលវេលាទំនេរច្រើនក្រៅពីការសិក្សានោះហើយ ដែលបានផ្ដល់ឱកាសដល់លោក រិទ្ធី មានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីឧករណ៍ភ្លេង រហូតលោកចេះលេងឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែរ និងឧបករណ៍ភ្លេងបរទេសច្រើនដូចបានរៀបរាប់ខាងលើ។ ការប្រឹងប្រែងសិក្សាស្រាវជ្រាវឧបករណ៍ភ្លេង មិនឱ្យខ្លួនទំនេរច្រើន ក៏ជាវិធីបន្លប់ទុក្ខរបស់លោក រិទ្ធី ដែរ។
បន្ថែមលើបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច លោក ចាន់ រិទ្ធី មានឧបសគ្គក្នុងការចុះទៅសិក្សាស្រាវជ្រាវ ពីឧបករណ៍ភ្លេងនៅតាមបណ្ដាខេត្តឆ្ងាយៗ ក៏ដូចជាការចុះទៅក្នុងមូលដ្ឋានជួបជាមួយគ្រូភ្លេងឬតន្ត្រីករផ្ទាល់ផងដែរ ព្រោះមិនមានមនុស្សភ្នែកភ្លឺជូន។ បើទោះបីជាបានជួបបញ្ហាច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ ប៉ុន្តែអ្វីដែលធ្វើឱ្យលោក ចាន់ រិទ្ធី រៀនសូត្របានគឺ ការជម្នះគ្រប់ឧបសគ្គទាំងឡាយនោះ ធ្វើឱ្យលោកមានលទ្ធផលដូចសព្វថ្ងៃ។ រូប៤
លោក ចាន់ រិទ្ធី កំពុងអង្គុយលេងឧបករណ៍ចាប៉ី (រូបផ្ដល់ឱ្យ)
«ប្រសិនបើពេលនោះខ្ញុំមិនអាចយកឈ្នះភាពលំបាកបាន ម្ល៉េះសមពេលនេះខ្ញុំនឹងមិនមានអ្វីសោះក្នុងជីវិត សូម្បីតែចំណេះដឹង។ បញ្ហាវាបានប្រាប់ខ្ញុំថា ពេលជួបឧបសគ្គត្រូររកដំណោះស្រាយ ហើយត្រូវគិតវិជ្ជមាន ដើម្បីកែប្រែស្ថានការណ៍ និងអារម្មណ៍»។ នេះជាការពន្យល់របស់លោក ចាន់ រិទ្ធី។
បញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រដោយជោគជ័យ ដោយទទួលបាននិទ្ទេសAសម្រាប់សារណាបញ្ចប់របស់ខ្លួន បុរសខ្សោយគំហើញវ័យ៣៣ឆ្នាំរូបនេះ មានបំណងរៀនបន្តទៅថ្នាក់អនុបណ្ឌិត ប្រសិនបើលោកមានឱកាសនិងមានលទ្ធភាព។
លោក ចាន់ រិទ្ធី បញ្ជាក់បន្ថែម៖«ចិត្តស្រឡាញ់ការសិក្សាខ្ញុំតែងតែមាន ប៉ុន្តែពេលនេះខ្ញុំអត់ទាន់មានលទ្ធភាព ហើយនឹងឱកាសឡើយ ម្យ៉ាងសមត្ថភាពរបស់ខ្ញុំក៏នៅមានកម្រិតដែរ។ ពេលនេះនឹងទៅថ្ងៃអនាគត ខ្ញុំចង់ចូលរួមចំណែកអភិរក្ស អភិវឌ្ឍន៍ និងផ្សព្វផ្សាយវិស័យសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិ តាមរយៈការចែករំលែកបន្ត ហើយនឹងការបង្កើតស្នាដៃផ្សេងៗ។ ការងារទាំងអស់នេះ អាចប្រព្រឹត្តទៅ កាន់តែល្អប្រសើរថែមទៀត លុះត្រាណាតែខ្ញុំខំពង្រឹងចំណេះដឹងរបស់ខ្ញុំបន្ថែម តាមរយៈការសិក្សាបន្ត»។ រូប៥
ឧបករណ៍ភ្លេងបរទេសដែលលោក ចាន់ រិទ្ធី ចេះលេង (រូបផ្លល់ឱ្យ)
សារណាបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រលើជំនាញ “ជាតិព័ន្ធុតន្ត្រីវិទ្យា” លោក ចាន់ រិទ្ធី បានស្រាវជ្រាវលើប្រធានបទ”ចាប៉ីដងវែង”។ ការស្រាវជ្រាវនេះផ្ដោតលើ ការប្រមូលឯកសារនានា ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រវត្តិឧបករណ៍ចាប៉ីដងវែង ឈ្មោះសិល្បករចាប៉ីល្បីៗ ដែលទទួលបានគោរមងារពីព្រះរាជា នាសម័យព្រះបាទអង្គឌួង។ ស្រាវជ្រាវសាច់បទភ្លេងចាប៉ីដងវែង ដែលស្ទើរនឹងបាត់បង់មួយចំនួន។
ស្រាវជ្រាវពីបច្ចេកទេសធ្វើចាប៉ីដងវែង វត្ថុធាតុដើមសម្រាប់ធ្វើចាប៉ី រូបរាង និងខ្នាតចាប៉ី ព្រមទាំងសំនៀងរបស់ចាប៉ី។ ហើយលោកក៏បានស្រាវជ្រាវពី ការវិវឌ្ឍរបស់ឧបករណ៍ចាប៉ីដងវែង ពីណោតភ្លេង និងការសម្ដែងចាប៉ីដងវែង ពីមួយសម័យកាលទៅមួយសម័យកាលទៀត។ ឯកសារសារណារបស់លោក ចាន់ រិទ្ធី ក៏បានសាកល្បងវិភាគសាច់បទភ្លេង បែបបទនៃការច្រៀង ព្រមទាំងការលេងចាប៉ីដងវែងផងដែរ។
លោក ចាន់ រិទ្ធី មានគម្រោងចងក្រងឯកសារដែលបានស្រាវជ្រាវខាងលើទៅជាសៀវភៅ ដោយលោកចាត់ទុកថា នេះជាការរួមចំណែកផ្សព្វផ្សាយពីសិល្បៈចាប៉ីដងវែង ឱ្យកាន់តែមានវិសាលភាព៕ រូប៦
ឧបករណ៍ខ្សែ១ (រូបផ្ដល់ឱ្យ)