ជិត១ខែក្រោយការប្រយុទ្ធគ្នា អាមេនី និងអាស៊ែបៃហ្សង់ បានយល់ព្រមលើបទឈប់បាញ់មនុស្សធម៌ មួយទៀតនៅតំបន់ Nagorno-Karabakh។ កិច្ចព្រមព្រៀងលើបទឈប់បាញ់លើកទី២នេះ សម្រេចបានក្រោមការជ្រោមជ្រែងរបស់អាមេរិក បន្ទាប់ពីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសទាំង២ មានជំនួបដោយឡែកជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក ម៉ៃ ប៉ុមប៉េអូ កាលពីថ្ងៃទី២៤ តុលាកន្លងទៅ។
បន្ទាប់ពីបារាំង និងរុស្ស៊ី ពេលនេះដល់វេនអាមេរិកម្តងដែលជាអ្នកស្វះស្វែងរកបទឈប់បាញ់រវាងអាមេនី និងអាស៊ែបៃហ្សង់។ ការប្រយុទ្ធគ្នារវាងប្រទេសទាំង២ នៅតំបន់ Nagorno-Karabakh រយៈពេលជិត១ខែនេះ ត្រូវបានរុស្ស៊ីអះអាងថា មានមនុស្សស្លាប់ចំនួន៥ពាន់នាក់។
បទឈប់បាញ់ដែលជ្រោមជ្រែងបានដោយអាមេរិក ចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែតុលានេះ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក លើកឡើងថា កិច្ចប្រជុំខាងលើចូលរួមដោយសហប្រធានក្រុមមីនស្កិ៍នៃអង្គការដើម្បីសន្តិសុខ និងសហប្រតិបត្តិការនៅអឺរ៉ុប (OSCE) ដែលរួមមានបារាំង រុស្ស៊ី និងអាមេរិក។ នេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP ។
«កិច្ចប្រជុំនេះមានសភាពតឹងតែងជុំវិញបទឈប់បាញ់ ក៏ដូចជាការចាប់ផ្តើមពិភាក្សាលើដំណោះស្រាយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនៃជម្លោះ»។ នេះជាការប្រកាសក្រសួងការបរទេសអាមេរិកដែលបង្ហាញសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះបទឈប់បាញ់ខាងលើ ដោយសារតែមានការគាំទ្រពីសំណាក់រុស្ស៊ី និងបារាំងផងដែរ។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសបារាំង រុស្ស៊ី និងអាមេរិក នឹងជួបគ្នាម្តងទៀតនៅទីក្រុងហ្សឺណែវនៅថ្ងៃទី២៩ តុលា ។
អាស៊ែបៃហ្សង់ អះអាងថា ខ្លួនស្វាគមន៍កិច្ចព្រមព្រៀងលើបទឈប់បាញ់ខាងលើ និងទាមទាឲ្យអាមេនីបញ្ឈប់នូវរាល់សកម្មភាពយោធាបង្ករឿងទាំងឡាយ និងដកទ័ពចេញពីសមរភូមិ។ អាស៊ែបៃហ្សង់ ក៏ឆ្លៀតចោទអាមេនីផងដែរថា ជាអ្នកឈ្លានពានចូលទឹកដីខ្លួន និង វាយប្រហារលើជនស៊ីវិល។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក Elin Suleymanov ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាស៊ែបៃហ្សង់ប្រចាំអាមេរិក។
ចំណែកប្រធានាធិបតីអាមេនី លោក Armen Sarkissian ចោទអាស៊ែបៃហ្សង់ថា ក្បាលរឹង និងមានចរិតបំផ្លិចបំផ្លាញ។ លោក Sarkissian ទាមទារផងដែរឲ្យមហាអំណាចចូលរួមក្នុងបទឈប់បាញ់នេះ និងឆ្លៀតសសើររុស្ស៊ីថា ជាអ្នកសម្របសម្រួលដ៏សកម្ម និងគួរឲ្យទុកចិត្ត។
ក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នាជាង១ខែនេះ ប្រទេសទាំង២សុទ្ធសឹងតែមានមហាអំណាចតំបន់ជាទីបង្អែករៀងៗខ្លួន។ អាស៊ែបៃហ្សង់ បានព្រមានអាមេនីថាវាជារឿងគ្រោះថ្នាក់ ដែលអាមេនីចង់បានការគាំទ្រយោធាពីរុស្ស៊ី និងសង្កត់ធ្ងន់ថា ភាគីទីបី មិនគួរចូលមកពាក់ព័ន្ធក្នុងជម្លោះនេះឡើយ។ ចំណែកប្រមុខការបរទេសអាមរិកលោកប៉ុមប៉េអូ ចោទតួកគីថា ជាអ្នកនាំឲ្យមានជម្លោះដោយផ្តល់អាវុធឲ្យអាស៊ែបៃហ្សង់។
បទឈប់បាញ់ដែលចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី២៦ តុលានេះ មិនមែនជាបទឈប់បាញ់ដំបូងឡើយ។ មែនទែនទៅកាលពីដែមខែតុលា បារាំង និងរុស្ស៊ីស្វះស្វែងចចារជាមួយប្រទេសទាំងពីរ និងសម្រេចបានបទឈប់បាញ់មួយកាលពីថ្ងៃទី៩ តុលា។ បទឈប់បាញ់នោះត្រូវរលាយសូន្យទៅវិញ ក្រោយមានការប្រយុទ្ធគ្នាជាថ្មៅ ដោយភាគីទាំងសងខាងចោទគ្នាទៅវិញទៅមកថា ជាអ្នករំលោភបទឈប់បាញ់៕