ភ្នំពេញ៖ សម្ភារនិយម គឺជាជំនឿមួយដែលយល់ថា ប្រាក់និងទ្រព្យសម្បត្តិគឺជារបស់ដ៏មានតម្លៃបំផុតនៅក្នុងជីវិត។ ក្នុងសម័យសាកលភាវូបនីយកម្មនេះ ពិភពលោកកំពុងប្រកួតប្រជែងស្ទើរគ្រប់វិស័យ ដែលក្នុងនោះការប្រកួតប្រជែងខាងសម្ភារ ហិរញ្ញវត្ថុ និង ទ្រព្យសម្បត្តិដទៃទៀត ក៏បានបង្ហាញឱ្យឃើញនូវសភាពលេចធ្លោរបស់ខ្លួនដែរ។ ដោយឡែក នៅកម្ពុជា ក៏មិនខុសគ្នាដែរ មានមនុស្សមួយចំនួន ហ៊ានធ្វើអ្វីៗសព្វយ៉ាងទាំងល្អ ទាំងអាក្រក់ ដើម្បីតែលុយកាក់ មាសប្រាក់ ទ្រព្យសម្បត្តិ និង អំណាច។ តើសម្ភារ គឺជារបស់តែមួយគត់ដែលអាចផ្ដល់សុភមង្គលនិងតម្លៃពេញលេញដល់ជីវិតមនុស្សឬ?
ក្នុងសង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្ន ដោយសារតែឥទ្ធិពលនៃសម្ភារនិយម បានធ្វើឱ្យមនុស្សមួយចំនួន ហ៊ានបោះបង់ចោលនូវតម្លៃប្រពៃណី សាសនា សីលធម៌ គុណធម៌ សេចក្ដីស្មោះត្រង់ សេចក្ដីស្រឡាញ់ពិត ការគោរព មិត្តភាព ភាតរភាព និង តម្លៃផ្សេងៗទៀត ពីព្រោះតែលុយ សម្ភារៈទំនើប ប្រណីតភាព ភាពទាន់សម័យ និង សេចក្ដីសុខខាងរាងផ្លូវកាយ។
សារព័ត៌មាននានានិងការសង្កេតជាក់ស្តែង បានបង្ហាញពីបាតុភូតនិងតថភាពសង្គម ដែលលេចធ្លោមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងសម្ភារនិយម។ ក្នុងនោះគេសង្កេតឃើញ មាននារីជាសិស្សសាលា និស្សិត កម្មករ និង កូនជនក្រីក្រមួយចំនួន ហ៊ានលះបង់ព្រហ្មចារី លះបង់ខ្លួនប្រាណ ឬ លក់ខ្លួន ជាថ្នូរនឹង លុយ ទូរសព្ទទំនើប អាយផេត ម៉ូតូទំនើប ឡានថ្មី...។ ក្នុងករណីខ្លះ បើទោះបីជាបុរសមានប្រពន្ធហើយក៏ដោយ ឱ្យតែជាបុគ្គលមានលុយ មានសម្ភារៈទំនើប មានអំណាច ក៏នារីទាំងនោះនៅតែព្រមទាក់ទង ធ្វើជាដៃគូ ជាសង្សារ ប្ដីចុង ឬ តាចិញ្ចឹម ដែរ។
លើសពីនេះទៀត បើទោះបីជាពួកគេ ដឹងថាមុខរបរមួយចំនួន ដូចជា ការងារក្នុងក្លឹបកំសាន្ត, ខារ៉ាអូខេ(Karaoke), ខេធីវី(KTV)...ងាយនឹងទទួលរងគ្រោះដោយការបង្ខំឱ្យរួមភេទ ឬ ការចាប់រំលោភសេពសន្ទវៈក៏ដោយ ក៏គេសង្កេតឃើញមាននារីស្រស់ស្អាតជាច្រើន កំពុងពេញនិយមនឹងការងារទាំងនោះដែរ ដោយសារតែវាជាការងារមួយដែលងាយរកលុយបានច្រើន បើទោះបីជាសង្គមមិនឱ្យតម្លៃក៏ដោយ។ ដោយសារតែសកម្មភាពនេះហើយ ទើបនាំឱ្យមតិខ្លះលើកឡើងថា នារីដែលប្រកបមុខរបរងាយរងគ្រោះទាំងនោះស្ទើរតែមិនរខ្លាចការរិះគន់របស់សង្គមឡើយ និង មតិខ្លះទៀត និយាយថា នារីស្អាតៗដែលជាកូនកសិករ កូនអ្នកក្រ លែងនៅលក់ត្រកួនដូចមុនទៀតហើយ ពួកគេក៏បានចូលប្រឡូកក្នុងមុខរបស់ទាំងនោះដែរ។
ករណីផ្សេងទៀតដោយសារតែការវក់វីនឹងសម្ភារនិយម គេបានឃើញមនុស្សមួយចំនួន បានប្រើអំណាច ល្បិចបោកប្រាស់ និង វិធីផ្សេងៗទៀត ដើម្បីដណ្ដើមយកដីធ្លី ទ្រព្យសម្បត្តិ លុយកាក់ ប្រាក់ចំណេញ ពីអ្នកដទៃ តាមរយៈ ការលួច ការប្លន់ ការបន្លំ ការលក់ដូរគ្រឿងញៀន ការជួញដូរមនុស្ស ការផលិតឬការលក់ទំនិញក្លែងក្លាយ ការលក់ទំនិញខូចគុណភាពឬទំនិញមានសារធាតុគីមីលើសកម្រិតសុវត្ថិភាព ការប្រព្រឹត្តិអំពើពុករលួយ ការចាប់ជំរិតទារប្រាក់ និង ការសម្លាប់មនុស្ស ជាដើម។
ករណីដែលគួរឱ្យរន្ធត់មួយទៀតនោះ គឺមនុស្សមួយចំនួន ដោយសារតែប្រាក់ សូម្បីតែ ឪពុក ម្ដាយ កូនបង្កើត សាច់ញាតិ ឬ មិត្តភក្ដិ ក៏ហ៊ានប្រើល្បិចយកទៅលក់ឱ្យជនខិលខូច ដើម្បីបម្រើសេវាផ្លូវភេទ ឬ ក្នុងបំណងប្រើប្រាស់ជាកម្លាំងពលកម្មដែរ ទាំងក្នុងស្រុកនិងក្រៅស្រុក។
ជារួម តាមការបង្ហាញខាងលើ គេអាចសន្និដ្ឋាបានថា ប្រជាជនខ្មែរមួយចំនួនក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្ន បានជ្រើសរើសយកកត្តាសម្ភារនិយមជាមូលដ្ឋានយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ជីវិតរបស់ពួកគេ។ មូលហេតុនេះហើយដែលធ្វើឱ្យតម្លៃប្រពៃណី សាសនា សីលធម៌ គុណធម៌ សេចក្ដីស្មោះត្រង់ សេចក្ដីស្រឡាញ់ ការគោរព មិត្តភាព ភាតរភាព និង តម្លៃផ្សេងៗទៀតកំពុងធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុកគួឱ្យព្រួយបារម្ភបំផុត។
ឆ្លងតាមឥទ្ធិពលរបស់សម្ភារនិយម ការលើកកម្ពស់សេចក្ដីរីករាយខាងផ្លូវកាយ និង ការធ្លាក់ចុះនូវសីលធម៌ គុណធម៌ និង សេចក្ដីស្រលាញ់ពិតនេះហើយ ដែលធ្វើឱ្យទឹកចិត្តរបស់ប្រជាជនខ្មែរមួយចំនួន កាន់តែសាហាវ មិនសូវមានការអត់ឱ្យ មិនសូវមានការអាណិតអាសូរឡើយ។ ជាក់ស្ដែង ក្នុងរយៈពេលថ្មីៗនេះ ទាំងទំនាស់ក្នុងគ្រួសារ ទំនាស់ក្នុងទំនាក់ទំនងស្នេហា ទំនាស់ក្នុងការរកស៊ី ទំនាស់ក្នុងការធ្វើចរាចរណ៍ ទំនាស់ក្នុងការតស៊ូមតិ និង រួមទាំងទំនាស់ក្នុងវិស័យនយោបាយផងដែរ តិចឬច្រើន ភាគីទំនាស់សុទ្ធតែបានប្រើអំពើហិង្សាជាដំណោះស្រាយ ដូចជា មានការសម្លាប់ស្ទើរតែផុតពូជក្នុងទំនាស់គ្រួសារ មានការសម្លាប់អ្នកសារព័ត៌មាន ឃាតកម្មលើគូប្រជែងក្នុពាណិជ្ជកម្ម និង ការបង្ក្រាបដោយហិង្សាលើអ្នកតវ៉ា ជាដើម។
លើសពីនេះទៀត សូម្បីតែការដោះស្រាយរឿងក្ដីក្នុងតុលាការឬការដោះស្រាយវិវាទផ្សែងៗ ការតម្លើងឋានន្តរស័ក្ដិ និង សូម្បីតែការប្រជុំរដ្ឋបាល ឬ ការប្រជុំបច្ចេកទេសជំនាញក៏ដោយ ក៏គេឱ្យតម្លៃតែលើមតិរបស់អ្នកមានទ្រព្យ និង មានសម្ភារៈទំនើបដែរ។ ហេតុនេះហើយ ជាទូទៅ គេសង្កេតឃើញថា ឥទ្ធិពលសម្ភារនិយម បានលប់លើអ្វីៗស្ទើរតែទាំងអស់ ដូចជា សេចក្ដីស្រលាញ់ សេចក្ដីស្មោះត្រង់ សីលតម្លៃ តម្លៃផ្សេងទៀត រួមទាំង ទិដ្ឋភាពរដ្ឋបាល យុត្តិធម៌ សច្ចភាព ជំនាញ និង នយោបាយ ផងដែរ។
តាមពិត សុភមង្គលពេញលេញរបស់មនុស្ស មិនមែនអាស្រ័យតែលើកត្តាសម្ភារៈមួយមុខប៉ុណ្ណោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាក៏អាស្រ័យទៅលើកត្តាស្មារតីផងដែរ ដូចជា ផ្លូវចិត្ត ការយោគយល់ ការអត់ឱន ការជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ការចែករម្លែក សេចក្ដីស្រលាញ់ពិត សីលធម៌ គុណធម៌ និង តម្លៃផ្សេងៗ។ ក្នុងពេលអនាគត ប្រសិនបើឥទ្ធិពលរបស់សម្ភារនិយម និង ការលើកកម្ពស់សេចក្ដីរីករាយខាងផ្លូវកាយ នៅតែបន្តកើនឡើង ហើយតម្លៃសីលធម៌ គុណធម៌ និង សេចក្ដីស្រលាញ់ពិត នៅតែបន្តរធ្លាក់ចុះ នោះវានាំឱ្យសន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ សុភមង្គល និង សុខដុមរមនា រួមទាំង សច្ចភាព សមភាព និង យុត្តិធម៌ មិនអាចកើតឡើងបានឡើយក្នុងសង្គមខ្មែរ៕