RFI
អន្តរជាតិ
តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ បញ្ជាឲ្យ អុីស្រាអែល បញ្ចៀសអំពើប្រល័យពូជសាសន៍នៅតំបន់ហ្កាហ្សា 28, Jan 2024 , 7:59 am
សាលាជម្រះក្តីថ្នាក់កំពូល នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ថ្ងៃសុក្រទី២៦មករា ។ REUTERS - THILO SCHMUELGEN
×
ដោយ៖ហេង ឧត្តម/RFI
តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ បានចេញ«បញ្ជាបន្ទាន់»ឲ្យ អ៊ីស្រាអែល ប្រើគ្រប់មធ្យោបាយគ្រប់លទ្ធភាពទាំងឡាយដើម្បីបញ្ចៀសអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ហើយនិងត្រូវបើកផ្លូវឲ្យបញ្ជូនផ្ទេរជំនួយមនុស្សធម៌ទៅកាន់ប្រជាជននៅតំបន់ហ្កាហ្សា។ នេះគឺជាសេចក្តីសម្រេចរបស់ សាលាជម្រះក្តីថ្នាក់កំពូល នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ថ្ងៃសុក្រទី២៦មករា និងតបតាមពាក្យបណ្តឹង កាលពីចុងខែធ្នូ២០២៣ របស់ អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ដែលបានចោទប្រកាន់ អ៊ីស្រាអែល ពីបទរំលោភបំពានលើ អនុសញ្ញាស្តីពី អំពើប្រល័យពូជសាសន៍ អនុម័ត ឆ្នាំ១៩៤៨។
ពីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ដែលមានចៅក្រម១៧រូប ថែមទាំងបានប្រកាសបញ្ជាក់អំពី«ដែនយុត្ថាធិការ»ដែលថាមានសមត្ថកិច្ចជំនុំជម្រះសំណុំរឿងក្តីនេះបាន និងថា «តុលាការក៏បានទទួលដឹងឮអំពីទុក្ខវេទនា ដែលកំពុងតែកើតមានឡើងនៅក្នុងតំបន់ ហើយតុលាការស្តែងក្តីបារម្ភជាខ្លាំងចំពោះការបាត់បង់អាយុជីវិតមនុស្សអស់ជាច្រើន»។
អត្ថន័យខ្លឹមសារច្បាប់ នៅចំពោះមុខ គឺ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ បានចេញ«បញ្ជាបន្ទាន់»ឲ្យ រដ្ឋជ្វីហ្វអ៊ីស្រាអែល បញ្ចៀសអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ និងបើកផ្លូវមនុស្សធម៌ ក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែ ក្នុងដំណាក់កាលនេះ គឺ ពុំមែនមានន័យថា អ៊ីស្រាអែល ប្រព្រឹត្តិអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ នោះទេ។ នីតិវិធីជំនុំជម្រះបទល្មើសឧក្រិដ្ឋនេះ អាចនឹងត្រូវស៊ីពេលច្រើនឆ្នាំតទៀត។ ទោះម្តេចក្តី ជាជំហានដំបូង ការចេញ«បញ្ជាបន្ទាន់»នេះ គឺជានីតិវិធីព្រមានមួយ ដែលទទួលបានការអបអរសាទរយ៉ាងច្រើន។ អាហ្វ្រិកខាងត្បូង តួកគី និងរដ្ឋកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមមួយចំនួន ហើយរួមទាំង ប្រទេសមួយចំនួនក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប មាន អេស្ប៉ាញ ជាអាទិ៍ផង បានស្វាគមន៍សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការ។ អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ជាដើមបណ្តឹង បានចាត់ទុកថា នេះជាជំហានមួយដ៏សំខាន់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ និង បានសន្យាបន្តក្តីព្យាយាមតទៅទៀតលើវិស័យច្បាប់អន្តរជាតិ ក្នុងកម្មវត្ថុសំដៅដើម្បីជួយការពារអាយុជីវិតពលរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន នៅតំបន់ហ្កាហ្សា។
ទន្ទឹមនឹងគ្នានោះ អាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីន តាមរយៈប្រមុខការទូត Riyad al-Maliki ក៏ចាត់ទុកថា សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ គឺជាការព្រមានមួយដ៏សំខាន់ ដែលស្តែងថា «គ្មានរដ្ឋណាមួយអាចបំពានច្បាប់បានទេ»។
ទោះយ៉ាងនេះក្តី អ្នកជំនាញច្បាប់អន្តរជាតិ នៃសកលវិទ្យាល័យ Brasillia លោកសាស្ត្រចារ្យ Roberto Goulart Menezes បានប្រមើលមើលថា ការសម្រេចរបស់តុលាការពេលនេះ គឺមានតម្លៃត្រឹមតែ«ផ្នែកសីលធម៌» និង«ផ្នែកនយោបាយ»តែប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែកផ្ទុយទៅវិញ អ៊ីស្រាអែល បានប្រតិកម្មដោយកំហឹង និងច្រានចោលជាដាច់ខាត ព្រមទាំងចាត់ទុកការសម្រេចរបស់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ថាគួរឲ្យខ្មាស់ គ្មានប្រយោជន៍ គ្មានន័យខ្លឹមសារ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែល លោក បេនចាមិន នេតាន់យ៉ាហ៊ូ បានវាយប្រហារសម្តីបកទៅវិញផងថា ការសម្រេចរបស់តុលាការ គឺជាចេតនាបដិសេធមិនឲ្យរដ្ឋអ៊ីស្រាអែល ប្រើប្រាស់សិទ្ធិជាមូលដ្ឋានដើម្បីការពារខ្លួនដោយស្របច្បាប់។
គួររំឭកជូនថា សង្គ្រាមនៅតំបន់ហ្កាហ្សា ផ្ទុះឡើងចាប់ពីថ្ងៃទី៧តុលាឆ្នាំមុនមក គឺភាគី អ៊ីស្រាអែល ស្លាប់មនុស្សជាង ១ ១០០នាក់ ហើយក្នុងតំបន់ហ្កាហ្សា បើតាមទិន្នន័យរបស់អាជ្ញាធរសុខាភិបាលក្រុមហាម៉ាស គឺ ប្រជាជន បាត់បង់ជីវិត ជាង ២៦ ០០០ នាក់៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com